Sayı: 1.088 - Ortalama okuma süresi: 6 dakika (1.489 kelime)

🌞 Yurdun büyük bir bölümünde aşırı sıcaklar sürüyor. Güney kesimlerde hava sıcaklığı 40 derecenin üzerine çıkacak. 

$: 32,61 📈 €: 35,51 📈 BIST 100: 10.364 📉 ₿: 70.591 USD 📈

# Sosyal medyanın gündeminde, güvenlik kaynakları tarafından yalanlanan “MİT, Fethullah Gülen'i Türkiye’ye getiriyor” ifadelerinin yer aldığı haber var. 

🎧 kapsül | günlük doz, tüm podcast platformlarında ve YouTube’da. Kapsül’ün uygulaması iOS ve Android’de.

Vay Anayasa

Anayasa Mahkemesi (AYM), Cumhurbaşkanı'nın 'rektör atama' yetkisini ve görev süresi dolmadan Merkez Bankası'nın başkanını değiştirme yetkisini iptal etti.

Karar, CHP’nin altı yıl önce 703 sayılı KHK'yla ilgili yaptığı başvuru sonucunda alındı. Söz konusu KHK, 2017'de yapılan referandumla kabul edilen Anayasa değişikliğine uyum sağlamak amacıyla çıkarılmıştı.

KHK'nın tümünün iptali talebini reddeden Anayasa Mahkemesi, söz konusu kararnamenin 228 farklı düzenlemesinin ise iptaline hükmetti.

Bazı maddeleri ‘Anayasa’ya uyum ve Yetki Kanunu kapsamında olmadığı’ gerekçesiyle iptal eden Yüksek Mahkeme, diğer maddeleri ise ‘temel hak ve hürriyetlere ilişkin kararname çıkarılamayacağı, bunların ancak yasayla düzenlenebileceği’ gerekçesiyle iptal etti.

TRT genel müdürüne en yüksek devlet memuru aylık ve sözleşme ücreti ödenmesine ilişkin düzenleme de iptal edildi. İptal kararları, 12 ay sonra yürürlüğe girecek.

Bayram tatili dokuz güne çıkarıldı. 15 Haziran’da başlayacak tatilin ardından ilk iş günü 24 Haziran’da.

İstanbul'da ‘Eros’ isimli kediyi darp ederek öldüren İbrahim Keloğlan hakkında verilen 2 yıl 6 ay hapis cezasının artırılması istemi, İstinaf Mahkemesi tarafından reddedildi.

Kayseri'de askerî eğitim uçağının düşmesi sonucu iki pilot hayatını kaybetti. Görgü tanıkları, tarlada çalışan mevsimlik işçilerin üzerine düşmemek için pilotların uçağın yönünü değiştirdiğini iddia ettti.

Türkiye’de geçen yıl yaşanan 2 bin 446 elektrikli scooter kazasında 21 sürücü yaşamını yitirdi, 2 bin 50 sürücü yaralandı. Sürüş ve parkla ilgili belirlenen kurallara uymayan scooter kullanıcılarına 1.506 lira, başlık ve koruma gözlüğü kullanmayan sürücülere 690 lira ceza kesilecek. Kapsül Pazar’da Emrah Temizkan’ın yazısı: 'Modern' at: E-scooter’

Kanser tedavisi sürecinde entübe edilen 72 yaşındaki oyuncu Fatma Karanfil hayatını kaybetti. Kariyerinin ilk yıllarında ‘Keloğlan’ filminde ‘Fatma’ karakterini canlandıran ve göğüs kanserini yendikten sonra 2001 yılında setlere dönen oyuncu, 2008 tarihli ‘Aşk-ı Memnu’ dizisindeki ‘Şayeste’ rolüyle de hatırlanıyor.

Murat Sevinç’in yazısı: ‘Al evine besle’ zırvası ve acımasızlığın olağanlaşması’

ODTÜ öğrencileri anlatıyor: 'Baskı ve yasaklara rağmen bahar şenliği nasıl düzenlendi?'

Bahadır Özgür’ün yazısı: “Bodrum, Didim, Selçuk, Manavgat, Side, Belek gibi yerlerde kıyılarda bulunan kamuya ait üzerinde taşınmaz bulunmayan boş alanlar, jet hızıyla 49 yıllığına 5 yıldızlı otel yapımı için tahsis ediliyor.”

bugünkü destekçimiz

Yerküreye saygı duruşu; Geleceğimizi Mantoluyoruz

Baumit olarak ‘İnsanın evi gibisi yok’ fikrinden yola çıkarak bize binlerce yıldır yuva olan dünyamızı korumak için 2019 yılında ‘Geleceğimizi Mantoluyoruz’ projemizi hayata geçirdik. Projemizde, gelecek nesillere enerji verimliliği bilincini kazandırmayı ve mantolamanın dünya için önemini anlatmayı hedefledik. 2019-2022 yılları arasında binlerce çocuğa mont bağışında bulunduk, 2020’de ise AHBAP derneği ile iş birliği yaparak projenin mont bağışı kısmını başarıyla tamamladık. 

Bağışladığımız montların yanı sıra ilk sayfasında çocukların anlayabileceği bir dilde enerji verimliliği ve binalarda ısı yalıtımının önemini anlattığımız küçük bir defter de hediye ettik, gelecegimizimantoluyoruz.com web sitemizle çocuklara küresel ısınma ve enerji verimliliği ile ilgili kolayca anlayabilecekleri içerikler sunduk.

2023 yılında projemizi bir adım daha öteye taşıdık ve Çocuklar Ülkesi KidZania’da çocukların küresel iklim değişikliği ve enerji verimli yapıların önemi konularını eğlenceli ve eğitici aktivitelerle öğrenecekleri Baumit inşaat ve mantolama deneyim alanını oluşturduk. Ayrıca miniklerin enerji verimliliği ve mantolamanın önemini görmeleri adına keyifli ve öğretici bir animasyon filmi hazırladık. Son olarak da ‘Bumi ile Enerjim Verimli, Geleceğim Güvenli’ çocuk kitabımızı çıkardık. 

Umuyoruz ki, kitabımıza ulaşan ve kelimelerin sihirli gücüyle buluşan her çocuk, dünyayı kurtarmak için mücadele eden Bumi ile heyecan dolu bu deneyimin bir parçası olur.

politika

Fotoğraf: Depo Photos

Yerel seçim sonuçlarına paralel olarak ‘erken seçim’ istemeyeceğini tekrarlayan CHP lideri Özel, “Ama böyle giderse erken seçimi millet ister, önünde kimse duramaz” dedi. Bu, Özel’in Cumhurbaşkanı Erdoğan’la yaptığı görüşmenin ardından konuyla ilgili ilk değerlendirmesi. CHP'nin düzenleyeceği 'Emek Mitingi'nin 30 Haziran'da Kocaeli’de yapılması bekleniyor.

İsmail Saymaz’ın yazısı: “Hâkkari’nin arkası gelecek, öyle görünüyor.”

Tutuklu siyasi Demirtaş anlatıyor: "Bu iktidar bitti. Uzatmaları oynuyorlar. Kendileri de farkında. Bu tür dönemler, sıçrama yapma dönemleridir. Muhalefetin bu sıçramayı hazırlaması, örgütlemesi gerekiyor."

Nuray Babacan’ın yazısı: ‘AKP’nin Kızılcahamam kampının gerçek yüzü’

CHP’nin eski lideri Kılıçdaroğlu’na yakın isimler, ‘yeni parti’ iddiasını yalanladı.

Barçın Yinanç’ın yazısı: “Hakan Fidan’ın bakanlık kadrolarına güvensizliğinin sürdüğü görülüyor.”

kültür - yaşam

Görsel: The Guardian

Sosyal medya platformu X, yetişkinlere yönelik cinsel içerikli paylaşımlara izin verileceğini duyurdu. 18 yaşın altındaki kullanıcılar ya da profillerinde doğum tarihi belirtmeyenler bu içeriği görüntüleyemeyecek.

İngiltere’de yeni bir kan testi, meme kanserinin nüksedeceğini yıllar öncesinden tespit edebiliyor. Kanserli tümör DNA'sının izlerini tespit eden bu testin, meme kanseri tedavisi görmüş hastaların hangilerinde kanserin geri döneceğini yüzde 100 doğrulukla tespit ettiği görüldü. Meme kanseri, 2020 yılında 2.26 milyon kadına teşhis konulması ve aynı yıl 685 bin kadının hayatını kaybetmesiyle dünya çapında en yaygın hastalıklardan biri.

Çin’in ‘Çang’ı 6’ isimli keşif aracı, bugüne dek Ay’ın ‘karanlık yüzünden’ kaya ve toprak örneği toplayan ilk araç oldu. 3 Mayıs’ta Çin’den fırlatılan araç 2 Haziran’da Ay’daki Apollo Çanağı kraterine iniş yaptı. Ay’ın hep aynı yüzü Dünya’ya dönük oluyor, Dünya’dan görünmeyen yüzüne ‘karanlık’ deniyor. ‘Karanlık’, ışık yokluğunu değil bu bölgenin daha az bilinmesini ifade ediyor.

dünya

Dışişleri Bakanı Fidan, Çin ziyaretinde mevkidaşı Vang Yi ile bir araya geldi. Bu ziyaretle ilgili Çin medyasında çıkan haberlere göre Fidan, BRICS topluluğuna katılmayı değerlendirdiklerini söyledi. Fidan, Avrupa Birliği ile Gümrük Birliği anlaşmasına sahip Türkiye'nin BRICS gibi farklı platformlarda çeşitli ortaklarla yeni işbirliği fırsatlarını aramaya devam ettiğini kaydederek gelecek hafta Rusya'da düzenlenmesi planlanan BRICS toplantısına katılacağını belirtti.

• Kremlin Sözcüsü Peskov ise Türkiye'nin BRICS'e olası ilgisini memnuniyetle karşıladıklarını söyledi: "Türkiye gibi önemli ortaklarımız dâhil komşu devletlerin BRICS'e yönelik artan ilgisi, elbette Rusya'nın başkanlığında hazırlanan BRICS zirvesinin de gündeminde olacak.”
• Vang Yi ile görüşmesinin ardından düzenlenen basın toplantısında konuşan Fidan, Türkiye'nin, Çin'in toprak bütünlüğüne ve siyasal egemenliğine desteğinin tam olduğuna vurgu yaptı: “Egemen güçlerin önceki yüzyılda kurmuş oldukları pazarların daha adil, rekabet edilebilir pazar şartlarında yeniden el değiştiriyor olması kabul edilmesi gereken bir sonuçtur.”

Hindistan’da haftalar süren seçim sona erdi ve oy sayımına geçildi. İlk sonuçlara göre Başbakan Narendra Modi’nin lideri olduğu Bharatiya Janata Partisi (BJP) liderliğindeki Ulusal Demokratik İttifak (NDA) seçimi önde götürüyor. BJP'nin başı çektiği ittifak 300'e yakın sandalyeyi garantilemiş görünürken muhalefet partileri de 200 sandalyeye yaklaştı. Toplam 543 üyeli parlamentoda 272'den fazla sandalye kazanan parti ya da ittifak, hükümeti kurabilecek. Hindu milliyetçisi BJP, 2014'ten bu yana iktidarda.

Lübnan merkezli Hizbullah tarafından fırlatılan roketler nedeniyle çıkan yangınlar İsrail'in kuzeyinde geniş bir alanı etkisi altına aldı. Yangınlar, çatışmalar nedeniyle uzun süre önce bölgeyi terk eden insanların evlerine kadar ulaştı. İsrail medyası, kuzeydeki Yukarı Celile'nin Kiryat Şimona bölgesindeki yerleşim alanlarında devam eden yangınların kontrol alınması çalışmaları sırasında 6 itfaiye erinin yaralandığını duyurdu.

Meksika’nın Cotija kasabasının belediye başkanı Yolanda Sánchez, uğradığı silahlı saldırı sonucu hayatını kaybetti. Saldırıda 19 kez vurulan Sánchez’in yanı sıra koruması da yaşamını yitirdi. Saldırıyla ilgili olarak şu ana kadar herhangi bir tutuklama yapılmadı ancak silahlı saldırganların organize bir suç grubuna mensup olduğu düşünülüyor. Olay, Claudia Sheinbaum'un ülkenin ilk kadın devlet başkanı olarak seçilmesinin kutlanmasından birkaç saat sonra yaşandı. 2021’de göreve başlayan Sánchez, geçen yıl kaçırılmış ve üç gün boyunca alıkonmuştu.

ekonomi

Fotoğraf: Tolga Ahmetler / Unsplash 

İstanbul’da dört kişilik bir ailenin ortalama yaşam maliyeti geçen aya göre 2 bin 189 lira artarak 61 bin 523 lira oldu. İstanbul Planlama Ajansı’nın raporuna göre kentteki yaşam maliyeti geçen aya göre yüzde 3.69, geçen yıla göre ise yüzde 83.61 oranında arttı. 

Türkiye’deki yabancı okulların hazırlık sınıfı ücreti, geçen yıla göre yüzde 100 artışla 1 milyon liraya yaklaştı. Örneğin 2024-2025 eğitim-öğretim yılı için Üsküdar Amerikan Lisesi hazırlık sınıfı kayıt ücreti 975 bin lira, İstanbul Saint-Joseph Fransız Lisesi’nin ise 982 bin 335 liraya yükseldi. Bu ücretlere eğitim, servis, forma, kitap ve kırtasiye bedelleri dâhil değil.

Bursa Mudanya ile İstanbul Eminönü/Sirkeci arasındaki deniz aracı BUDO, bu yıl ikinci kez zam yaptı. 1 saat 20 dakika süren yolculuğun ücreti 350 liraya, öğrenci ve çocuklar içinse 250 liraya yükseldi.

Sigaralara temmuz ayında yapılacak ÖTV zammıyla birlikte en ucuz sigara fiyatının 66 liraya çıkması bekleniyor. Böylece en ucuz paket sigaranın yüzde 82.5’i yani 49.1 lirası vergiden oluşacak. Ayrıca Burgaz rakı, votka ve likör grubuna da yüzde 15 oranında zam yapıldı.

Mayıs ayında otomobil satışları geçen yılın aynı ayına göre yüzde 8 azalarak 80 bin 260 adet, hafif ticari araç pazarı ise yüzde 17 azalarak 20 bin 45 adet oldu. Markalar bazında markalar bazında en çok satış 9 bin 714 adetle Renault’da oldu. İkinci sırada Volkswagen, üçüncü sırada ise Chery var. 

• Satılan elektrikli araçların toplam sayısı 7 bin 349 adet iken Togg T10X aracı 4 bin 140 adetlik satışla zirvede. Yani mayısta satılan her 100 elektrikli otomobilin 56’sı Togg oldu. Sadece 10 adet satılan Tesla ise Türkiye’de durma noktasına geldi. Mayıs 2023’te piyasaya 200 adet ile dâhil olan Tesla, eylülde aylık bazda 4 bin 700 satışa kadar yükselmişti.

Türk Lirası’nın reel değeri 61.46 puana çıkarak Eylül 2021’den bu yana en değerli seviyesine yükseldi.

📝 Alaattin Aktaş’ın yazısı: “TL mevduatı tercih edene yüzde 6.5, KKM’ye geçene yüzde 35. Bundan daha çarpıcı bir gelir farkı olur mu?”

Avrupa’nın en büyük üçüncü tur şirketi konumundaki FTI iflas başvurusunda bulundu. 11 bin çalışanı bulunan şirketin en çok tatil sattığı destinasyonlar arasında Türkiye önde geliyordu.

Küresel anlamda şirket iflasları son 10 yılın en yüksek seviyesinde. Dun&Bradstreet’in 2023 raporuna göre şirket iflaslarında ABD, yüzde 79 artışla ilk sırada. İkinci sırada yüzde 70 ile Kanada, üçüncü sırada ise yüzde 56 ile Polonya geliyor. Türkiye’de ise geçen yıl toplamda 342 şirketin iflasıyla toplamda yüzde 19 azalma yaşandı. Hırvatistan, bu alanda yüzde 35 düşüşle en iyi performans gösteren ülke oldu.

spor

Fotoğraf: Loic Baratoux / Depo Photos

Novak Djokovic, sakatlığı nedeniyle Roland Garros’tan çekildi. Sırp raketin çeyrek finaldeki rakibi Casper Ruud direkt yarı finale kaldı. Djokovic, turnuvanın 4. turunda Cerundolo'yu yenerek çeyrek finale yükselmiş ve bu galibiyetle Grand Slam turnuvalarında en çok galibiyet alan tenisçi unvanını Roger Federer’in elinden almıştı. Yarı finale kalan İtalyan raket Jannick Sinner, Djokovic’in vedasının ardından dünya sıralamasında zirveye yükseldi.

İngiltere Championship ekiplerinden Cardiff City, teknik direktör Erol Bulut'un sözleşmesinin iki yıl uzatıldığını açıkladı. Sezon başında Cardiff City ile anlaşan Erol Bulut takımının başında 50 maça çıktı. Bulut'un ekibi bu maçlarda 21 galibiyet, 5 beraberlik ve 24 yenilgi elde etti. Cardiff City, İngiltere Championship'te sezonu 62 puanla 12. sırada tamamladı.

Spor ekranı: Tsitsipas-Alcaraz (21.15/Eurosport 1), Portekiz-Finlandiya (21.45/S Sport), İtalya-Türkiye (22.00/TRT Spor). 

kapsül öneriyor

‘NPR Music Tiny Desk Concert’ kaydı: ‘Nelly Furtado’

Şef Beril Oymak’ın videolu tarifi: ‘Kuşkonmazlı tatlı patates spagetti’

GQ derlemesi: ‘Parfümünüzün son kullanma tarihinin geçtiğinin beş göstergesi’ 

‘Erkan Can ve Güven Kıraç Karavanda’ programı bölümü: ‘Foça’

Melis Danişmend'in podcasti 'Modern Gurbet' bölümü: ‘Sinan Güler/Amsterdam’

Tenis efsanesi Roger Federer’in vedasını anlatan ‘Twelve Final Days’ belgeselinin uzun fragmanı.

günün sözü

“Beykoz'dan girip Emirgan'dan çıkıyoruz. Emirgan'dan Yeniköy'e yürüyoruz, Yeniköy'den tekrar girip Çubuklu'ya geliyoruz.”

Sıcak havanın etkisini hissettirdiği İstanbul'da 12 ay denize girdiğini söyleyen Mehmet Kanat, deniz trafiği kapatıldığında boğazı yüzerek geçtiklerini anlattı.