Sayı: 1.124 - Ortalama okuma süresi: 6 dakika (1.482 kelime)

🌞 Yurt genelinde güneşli bir hava bekleniyor. Orta ve Doğu Karadeniz’de az da olsa yağış ihtimali mevcut.

$: 33,09 📈 €: 35,82 📈 BIST 100: 10.638 📉 ₿: 66.576 USD 📈

# Sosyal medyanın gündeminde, sokak hayvanlarının öldürülmesine izin vermeyeceklerini ve ‘belediye görevlisi’ olarak barındırılacağını söyleyen Etimesgut Belediye Başkanı Erdal Beşikçioğlu var. 

🎧 kapsül | günlük doz, tüm podcast platformlarında ve YouTube’da. Kapsül’ün uygulaması iOS ve Android’de. 

Tamtam

İran’ın yeni Cumhurbaşkanı Mesud Pezeşkiyan'ın salı günkü yemin törenine katıldıktan sonra İran’ın başkenti Tahran’daki temaslarını sürdüren Hamas lideri İsmail Haniye, konutuna düzenlenen saldırı sonucu hayatını kaybetti. Hamas, saldırıdan İsrail’i sorumlu tutuyor. İsrail ise henüz saldırıyı üstlenmiş değil. Hatta bir hükümet sözcüsü, “Bu olay hakkında yorum yapmıyoruz” ifadesini kullandı. Konutuna güdümlü füze ile saldırı düzenlenen Haniye dışında bir koruma görevlisi de yaşamını yitirdi. İran Cumhurbaşkanı Pezeşkiyan, ülkelerinde yapılan saldırıyla ilgili olarak, “İran, toprak bütünlüğünü, izzetini ve şerefini savunacak ve işgalci teröristleri alçakça eylemlerinden dolayı pişman edecektir” açıklamasını yayınladı. İran’ın dinî lideri Ayetullah Ali Hamaney ise Haniye’nin intikamını almanın kendileri için bir görev olduğunu duyurdu. Haniye için ilk cenaze töreni Tahran’da düzenlenecek. Ardından Katar’ın Doha şehrine gönderilecek Haniye, burada defnedilecek.

Batılı ülkelerden konuyla ilgili ilk açıklama ABD’den geldi. Dışişleri Bakanı Blinken, ülkesinin bu olayın farkında olmadığını ve bu olaya karışmadığını söyledi. Avrupalı liderler ise büyük oranda açıklama yapmaktan kaçındı. Rus ve Çinli yetkililer ise Haniye’nin öldürülmesinin bölgede daha büyük istikrarsızlıklara yol açabileceği uyarısını yaptı. İsrail, konuyla ilgili resmî bir açıklama yapmadı ancak kabinedeki üç bakan, Haniye’nin ölümünü sevinçle karşılayan ifadeler kullandıkları mesajlar paylaştı.

Haniye’nin öldürülmesi Türkiye’den de tepkiyle karşılaştı. Hükümet ortağı partilerin ve muhalefetin liderleri, peş peşe saldırıyı kınayan açıklamalarda bulundu. Cumhurbaşkanı Erdoğan, Haniye’den ‘kardeşim’ olarak bahsederken suikasti ‘kalleş’ olarak tanımladı. CHP lideri Özel ise “Çocuk ve kadın katili Netanyahu’ya alkış tutanlar bu şiddetin devamından sorumludur” yorumunu yaptı. 

Öte yandan İsrail ordusu, Lübnan’ın başkenti Beyrut’un güneyindeki bir Hizbullah komutanına yönelik hava saldırısı yaptığını duyurdu. İsrailli kaynaklar, saldırıda Hizbullah'ın operasyon dairesi başkanı Muhsin Şükr’ün hedef alındığını söylüyor. İsrail, Şükr’ün öldürüldüğünü savunuyor ancak Hizbullah bu iddiayı reddediyor.

Bu arada Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Yüksek Komiserliği, yayınladığı 23 sayfalık raporda İsrail’i, Filistinli esirlere işkence ve kötü muamele ile suçladı. Raporda, İsrail'in binlerce Filistinliyi keyfî, uzun süreli ve dış dünyadan tamamen kopuk şekilde tuttuğu ve savaşın başlangıcından bu yana Gazze Şeridi ve işgal altındaki Batı Şeria'daki İsrail askerî tesisleri ve cezaevlerinde tutulan en az 53 Filistinlinin öldüğü vurgulanıyor.

• BBC derlemesi: ‘Hamas'ın suikastlara hedef olan liderleri’ 
• Murat Yetkin’in videosu: ‘Hamas lideri Haniye’nin öldürülmesi ardında yanıt arayan sorular. Orta Doğu daha da karıştı’
• Gazete Duvar’ın videosu: ‘Fehim Taştekin yorumluyor: Haniye suikastı ve ‘bölgesel savaş’ ihtimali’

Fotoğraf: Laura Rivera / Unsplash

Antalya’da özel okul ücretleri 2024-2025 eğitim öğretim döneminde yüzde 150 oranında arttı. ​​Antalya Özel Okullar Birliği Sözcüsü Kenan Çelik’e göre bu artışta kente göç eden Rusya, Ukrayna ve İranlı ailelerin tamamının özel okulu tercih etmesi etkili. Kentte okul ücretleri 180 bin ila 500 bin lira arasında değişirken yemek 80 bin-200 bin lira, okul kıyafetleri 20 bin-60 bin lira, ek yayınlar 25 bin-75 bin lira arasında değişiyor.

RTÜK, Netflix, MUBI ve Blu TV’ye üst sınırdan idari para cezası ve katalogdan çıkarma müeyyidesi uyguladı. Netflix’teki ‘Sausage Party: Foodtopia’ animasyonu ‘toplumun millî ve manevi değerlerine, genel ahlaka ve ailenin korunması’ ; MUBİ ve Blu TV’deki Fransa ve Belçika ortak yapımı ‘Climax’ filmi de ‘genel ahlak ve aile yapısının korunması’ ilkelerine aykırı bulundu.

Türkiye’de mobil hat sayısı nüfusun yüzde 10 üstüne çıkarak 93 milyona yükseldi. Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı’nın verilerine göre bu yılın başındaki mobil abone yaygınlığı yüzde 109 seviyesinde. Ayrıca toplam mobil numara sayısı da 180 milyonu geçti. Fiber abone sayısı ise 7 milyon.

Bugün itibarıyla Bolu Dağı Tüneli’nin İstanbul yönü 50 gün boyunca kapalı olacak. Tünel uzatma çalışmaları kapsamında kapalı olacak güzergâhta sürücüler alternatif olarak Abant gişelerinden D-100 karayoluna yönlendirilecek.

İzmir’in Urla ilçesi Çeşmealtı mevkii yakınlarındaki ormanda yeniden yangın çıktı. Tedbir amaçlı bölgedeki 120 konut tahliye edildi. Yine aynı ilçenin Yağcılar mahallesinde dün çıkan yangın bu sabah kontrol alındı.

kültür - yaşam

2012 yılı. (Fotoğraf: Depo Photos)

🕯️ Tiyatro ve sinema oyuncusu Genco Erkal 86 yaşında hayatını kaybetti. Bir süredir kan kanseri tedavisi gören Erkal, 2 Ağustos’ta İstanbul'da düzenlenecek törenin ardından defnedilecek. Erkal 1969 yılında özellikle Brecht eserleriyle öne çıkan bir tiyatro topluluğu olan Dostlar Tiyatrosu’nu kurmuştu. Sosyal medya paylaşımları nedeniyle Ağustos 2021’de ‘Cumhurbaşkanı’na hakaret’ suçundan hapis cezası istemiyle yargılanmıştı. 📺 BBC arşivinden 2008/2015 Genco Erkal söyleşileri. 

Alzheimer hastalarında bilişsel zayıflamayı yüzde 25 oranında yavaşlatan ilaca Avrupa’dan onay çıkmadı. Avrupa İlaç Ajansı, geçen yıl ABD’de onaylanan ve raf adı ‘Leqembi’ olan ilaca ruhsat vermedi. Ajans gerekçesini ilacın beyinde ödem ve kanamaya neden olan amiloid bağlantılı bir rahatsızlığa yol açabileceğini ve bunun da büyük sağlık riski yarattığı şeklinde açıkladı.

Aydın’daki Afrodisyas Antik Kenti’nde yapılan kazı çalışmalarında Zeus heykeli başı bulundu. Yunan-Roma dönemi mimari özelliklerinin yer aldığı Afrodisyas Antik Kenti milattan önce 4. yüzyıla dayanıyor. Denizli’de de 9 milyon yıl öncesine ait olduğu değerlendirilen kılıç dişli kedi kafatası fosili bulundu. Bu fosilin Anadolu’da bulunan ilk örnek olmasının yanı sıra dünyadaki en iyi korunmuş örneklerden olabileceği düşünülüyor. Bölgede 2022 yılından bu yana yapılan kazı çalışmalarında farklı hayvanlara ait 500 fosil bulundu.

dünya

Fotoğraf: BBC

İngiltere’nin Liverpool şehri yakınlarındaki Southport kasabasında 3 çocuğun öldürüldüğü bıçaklı saldırıyı protesto edenler polisle çatıştı. Bir polis minibüsünün yakıldığı olaylarda 39 polis memuru yaralandı. Yetkililer olayları, saldırıyla İslamcılar arasında bağ kuran sosyal medyadaki bazı yanlış paylaşımların körüklediğini belirtiyor. Taylor Swift temalı bir dans atölyesine 17 yaşındaki bir kişinin düzenlediği bıçaklı saldırıda 6, 7 ve 9 yaşlarındaki üç çocuk öldürülmüştü. Saldırıda yedisi ağır 10 kişi de yaralandı. Durumu ağır olanların beşi çocuk.

Belarus lideri Lukaşenko, ‘terör’ suçlamasıyla idama mahkûm edilen Alman vatandaşı Rico Krieger hakkında af çıkardı. Afla beraber mahkûmiyetin ömür boyu hapis cezasına mı dönüştürüleceği veya Krieger’in serbest bırakılıp bırakılmayacağı henüz bilinmiyor. Krieger, Ekim 2023'ten bu yana gözaltında tutuluyordu. Belarus, Avrupa'da idam cezası uygulayan tek ülke konumunda.

Hindistan’ın güneyindeki şiddetli yağışlar ve selin yol açtığı toprak kaymaları sonucu hayatını kaybedenlerin sayısı en az 166’ya yükseldi. Yetkililer, en az 192 kişinin hâlen kayıp olduğunu duyurdu. Şu ana kadar 3 binden fazla insan kurtarılırken bunların büyük bir bölümü 45 farklı yardım kampına götürüldü. Şiddetli yağışların sürmesi ve arazilerin engebeli oluşu kurtarma çalışmalarının güçlükle ilerlemesine neden oluyor.

ekonomi

Fotoğraf: Dario Daniel Silva / Unsplash

Türkiye’yi haziran ayında ziyaret eden yabancı sayısı geçen yılın aynı ayına kıyasla yüzde 4.95 artışla 5.9 milyon kişiye yaklaştı. Yabancı ziyaretçilerin yüzde 38’i Antalya, yüzde 28’i ise İstanbul havalimanlarından ülkeye giriş yaptı. Turizm gelirleri ise nisan, mayıs ve haziran aylarından oluşan ikinci çeyrekte yüzde 11.8 artarak 15 milyar liraya yaklaştı. Böylece turizm gelirlerinde ikinci çeyrek rekoru kırıldı. Türkiye’den yurt dışına giden ziyaretçi sayısı ise yüzde 15 artışla 16 milyona ulaştı.

Türk-İş verilerine göre yalnızca gıda harcamaları yılın başından bu yana 4 bin 185 lira, temel harcamalar ise yedi ayda 13 bin 633 lira arttı. Bununla birlikte son 24 ay içinde asgari ücret yalnızca altı kez açlık sınırının üzerineydi. Bu altı ay, asgari ücret zammı sonrası dönemi içeriyor.

Hazine ve Maliye Bakanlığı dokuz büyükşehirde 707 kuyumcuya eş zamanlı denetim başlattı. Denetimlerde yer almak üzere 3 bin kişi görevlendirildi. Bu kapsamda kuyumcularda fiili sayım ve işletmelerde faturasız satış yapılıp yapılmadığı, başkalarına ait pos cihazlarının kullanılıp kullanılmadığı gibi incelemeler yapılacak. Hazine ve Maliye Bakanı Şimşek, ortalama bir kuyumcunun beyan ettiği vergi matrahının 16 bin 46 lira olduğunu söylemişti.

Türkiye’nin haziran ayındaki toplam ithalatı geçen yılın aynı ayına kıyasla yüzde 4.4 azalarak 25 milyar dolara yaklaştı. Ancak enerji ithalatı için ödenen tutar yüzde 5.1 arttı.

İşinsanları Türkiye’deki ekonomik gidişata yönelik isyanlarını dile getirmeye devam ediyor. Türkiye’deki dijital dönüşümle ilgili bir etkinlikte konuşan Faruk Eczacıbaşı, yatırımcıların gelmesi için ‘krizden çıkılması’ gerektiğini söyleyerek “Yavaş yavaş krizden başımızı kaldıracağımızı düşünüyorum ama bu yine bir iki sene alacaktır” dedi. Abdullah Kiğılı ise çok ‘zor günler geçirdiğimizi’ şu sözlerle ifade etti: “1975-80’lerde yıllık enflasyon yüzde 120’leri buluyordu. Bugün o günleri tekrar yaşıyoruz, inanılacak gibi değil. Hayat gittikçe pahalılaşıyor. Bir tost, bir ayran 500 lirayı geçmiş yol üstünde. 2025’lerde iyi olacak deniliyor. Bekleyip görelim. Eğer olmazsa zaten büyük bir sıkıntı var demektir.” 

ABD’li teknoloji şirketi Microsoft’un nisan-haziran çeyreğindeki net kârı geçen yılın aynı dönemine kıyasla yüzde 10 artarak 22 milyar dolara yükseldi. Bu, piyasa beklentilerinin altında bir oran. Hisse başına kârı da 2.69’dan 2.95 dolara çıktı.

ABD’li kahve zinciri Starbucks’ın nisan-haziran arasındaki küresel satışları yüzde 3 azaldı. Geliri de yüzde 0.6 azalışla 9.11 milyar dolara indi. Starbucks, İsrail’in Gazze’ye yönelik saldırıları nedeniyle protesto ve boykot kampanyalarıyla karşı karşıya kalan şirketlerden biri.

spor

Fotoğraf: Depo Photos

UEFA Erkekler Şampiyonlar Ligi ikinci ön eleme turundaki temsilcimiz Fenerbahçe, İsviçre ekibi Lugano’yu 4-3’ün rövanşında 2-1 mağlup ederek tur atladı ve Lille ile eşleşti. Jose Mourinho’nun öğrencileri maçın hemen başında 1-0 yenik duruma düşmelerine rağmen, Edin Dzeko ve Sebastian Szymanski’nin golleriyle yoluna devam etti. Yeni transferlerden Allan Saint-Maximin maçı yedek kulübesinde takip ederken, Youssef En-Nesyri ise bir sonraki turda kadroya dâhil edilebilecek.

Kapsül Spor’un son sayısı: ‘Olimpiyat Günlükleri (I): Hangi renge boyasak da aklasak?’

kapsül öneriyor

Genco Erkal’ın sahneye ilk çıktığı zamandan fotoğraflar.

Hazal Özvarış’ın, Prof. Dr. Meltem Ahıska ile yaptığı röportaj: ‘Erken Cumhuriyet’ten cezalandırılan Açık Radyo’ya: Türkiye radyoculuğu hakikati nasıl dışladı?’

Hami Özkan’ın videosu: ‘Bakırköy Olympics’ 🐎

Kapsül’den Eylül Naz Baklacı’nın 24 saatlik listesi: ‘Kadıköy’

Nesin Matematik Köyü’nün videosu: ‘Köyde bir soprano’ | (1) | (2) | (3)

Pınar Eldemir’in yazısı: ‘Bir performans mekânı: Akademik konferanslar’

günün sözü

“Ali Rıza ağabey, maaşıma zam yaparsan çok sevineceğim vallahi.”

Ankara OSTİM’de 9 bin lira maaşla çalışan ve patronuna seslenen 17 yaşındaki çocuk.