Sayı: 1.136 - Ortalama okuma süresi: 6 dakika (1.536 kelime)

🌞 Yurdun genelindeki güneşli hava sürüyor. Güney kesimlerde hava sıcaklıkları 35 derecenin üzerinde.

$: 33,67 📈 €: 37,08 📈 BIST100: 9.821 📉 ₿: 58.436 USD 📈

# Sosyal medyanın gündeminde, İzmir Karşıyaka’da dün akşam saatlerinde çıkan, Bayraklı ve Çiğli ilçeleri dahil beş bölgeye yayılan yangın var. 

🎧 kapsül | günlük doz, tüm podcast platformlarında ve YouTube’da. Kapsül’ün uygulaması iOS ve Android’de.

Kan sporu

TBMM, milletvekilliği düşürülen 'Gezi Davası' tutuklusu Can Atalay için toplandı. Oturuma milletvekilleri arasında yaşanan kavga damga vurdu.

Kürsüde olan TİP’li vekil Ahmet Şık'ın konuşmasını sona ererken AKP’li vekil Alpay Özalan, Şık'a saldırdı. Yaşanan kavgada, DEM Parti’li Gülistan Kılıç Koçyiğit'in kaşı açıldı. CHP’li vekil Okan Konuralp de yaralandı. Özalan'ın kavgayı geriden takip ettiği görüldü.

Kürsünün etrafında görülen kan lekeleri, bir süre sonra görevliler tarafından temizlendi.

Takvime göre Meclis Başkanvekilliği sırası CHP’li Gülizar Biçer Karaca’daydı ancak oturumu AKP’li Bekir Bozdağ yönetti. Aranın ardından oturumu, ayağındaki kırığın sabit kalması için takılan atel ile Meclis’e gelen CHP lideri Özel’in talebiyle TBMM Başkanı Kurtulmuş yönetti. 

Kurtulmuş’un yaptığı oylama sonucunda, Şık ve Özalan'a kınama cezası verildi.

Fotoğraf: Birgün

Nasıl başladı?

Şık, AKP sıralarına bakarak "Sizde hiç utanma yok. Zerre miktar utanmanız yok. Haysiyetiniz yok" dedi. Bunun üzerine AKP’liler kürsüye yürüdü. Oturuma verilen aranın ardından kürsüden konuşmasına devam eden Şık, AKP sıralarına bakarak “Bu ülkenin en büyük terör örgütü bu sıralarda oturanlardır" dedi.

AKP sıralarından “Ahlaksız” sözü duyulması üzerine Şık, “Birazcık ahlak sahibi olsanız bu adam (Bekir Bozdağ) Meclis’i yönetemez” dedi. Bozdağ, bu sözün üzerine oturuma ara verildiğini açıkladı.

Meclis’teki gazetecilerin aktarımına göre AKP grubu, Özalan'ın saldırısının Meclis çalışması sırasında yaşanmadığını savundu. 

Muhalefet, AYM'nin gerekçeli kararının okunmasıyla Atalay'ın vekilliğinin iadesi sürecinin başlamasını istiyor. Adalet Bakanı Tunç ise hukuken Meclis’in böyle bir yetkisinin olmadığını söylemişti.

Atalay, toplantı öncesi TBMM Başkanlığı'na gönderdiği mesajda, "AYM kararı Meclis'te okunarak özlük haklarım tesis edilecektir. Konu, bu kadar açık ve basitken aksi yönde öne sürülen her türlü gerekçe, Anayasa’ya uymamanın bahanesi olacak" demişti.

Toplamda yaklaşık 130 dakika ara verilen oturum, konuşmalarla devam ediyor. 

gündem

ODTÜ Devrim Stadyumu (Fotoğraf: Wikimedia)

ODTÜ ve İTÜ dahil 13 üniversiteye rektör ataması yapıldı. Sanayi ve Teknoloji Bakan Yardımcısı Ahmet Yozgatlıgil, sekiz yıldır görev yapan Verşan Kök’ün yerine ODTÜ’nün yeni rektörü oldu. Yozgatlıgil, bakanlıktan önce okulun rektör yardımcılarından biriydi. İTÜ’nün yeni rektörü TÜBİTAK Başkanı Hasan Mandal, İTÜ’nün tarihinde okul dışından atanan ilk rektör oldu. AKP’den dört dönem vekillik yapan Necdet Ünüvar, yeniden Ankara Üniversitesi’ne rektör olarak atandı. 

23 ilin emniyet müdürü, 41 ilin de jandarma komutanı değişti. Emniyet Genel Müdürü Erol Ayyıldız, Bursa’ya vali olarak atandı. Ayyıldız’ın yerine ise Bursa Valisi Mahmut Demirtaş getirildi. Jandarma Genel Komutanı Arif Çetin, yaş haddinden emekli edildi. Göreve devam etmek istediği iddia edilen Çetin, Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın da katıldığı mezuniyet töreninde “Bu millete efendi olmaya değil, hizmetkâr olmaya geldik" demişti. 

İstanbul Beşiktaş’ta direksiyon hâkimiyetini kaybedip yaya hâldeki Dila Kıraslı’ya çarpıp kaçan Furkan Dağlı, gözaltına alındığı Tekirdağ’da çıkarıldığı hakimlikçe 'taksirle yaralama' suçundan tutuklandı. Olaydan dört saat sonra Çerkezköy'de yakalanan Dağlı, ifadesinin ardından serbest bırakılmıştı. Kasten yaralama dahil 31 suç kaydı bulunan Dağlı hakkında sosyal medya hesaplarından silah ve mermilerle yaptığı paylaşımlar nedeniyle de ayrı bir soruşturma başlatıldı. 

Samsun'da yüzen adacıkların bulunduğu Ladik Gölü'nün alanı, 11 kilometrekareden 7.2’ye düştü. Kuraklığın böyle devam etmesi durumunda yaklaşık 15 yıl sonra gölün kaybolması bekleniyor. 90 farklı kuş türünü ağırlayan gölde, balıkçılık da yapılıyor. 

Mayıs 2024’te oynanan Galatasaray-Fenerbahçe maçı sonrasında yaşanan olaylarla ilgili başlatılan soruşturmada, Fenerbahçeli futbolcular Jayden Oosterwolde ve Mert Hakan Yandaş dahil beş kişiye 6 yıl 9 aya kadar hapis cezası istendi.

kültür - yaşam

Fotoğraf: Jeremy Bishop / Unsplash

Türkiye’de temmuz ayında yağışlar geçen yılın aynı ayına kıyasla yüzde 77 arttı. Meteorolojinin raporuna göre Doğu Anadolu'nun orta ve kuzey kesimleri, Giresun, Trabzon, Gümüşhane, Burdur, Denizli, Aydın, Yozgat, Karaman ve Mersin çevreleri normalinin iki katından, Tunceli çevresi ise dört katından fazla yağış aldı. Temmuzda en fazla yağış metrekareye 159.4 kg ile Rize’de, en az yağış ise 1.4 kg ile Şanlıurfa’da kaydedildi.

ABD’li oyuncu Matthew Perry’nin geçen yıl evindeki jakuzide ölü bulunmasına ilişkin beş kişi tutuklandı. Perry’nin asistanı ve iki doktorun da aralarında bulunduğu sanıklar ‘yasadışı uyuşturucu dağıtmak için komplo kurmak’ ile yargılanıyor. Yetkililer, ‘Ketamin Kraliçesi’ olarak anılan satıcı Jasveen Sangha’nın, tanesi 12 dolar olan şişeleri Perry’ye 2 bin dolara sattığını, Perry’nin ayrıca Eylül-Ekim 2023’te bir doktordan 55 bin dolar karşılığında ketamin satın aldığını açıkladı.

NASA, saatte 1.6 milyon kilometre hızla hareket eden nesne tespit ettiğini duyurdu. CWISE J1249 ismi verilen nesnenin Samanyolu Galaksisi’ndeki ilk yıldız jenerasyonlarından birine ait olduğu düşünülüyor.

Kapsül Kültür’ün bugünkü sayısı: ‘Gökçe Akçelik’e veda: ‘Benimle kalanlar, benim sayılır’

dünya

Fotoğraf: Depo Photos

Türkiye ve Irak arasında imzalanan anlaşmanın ardından 15 yaş altı ve 50 yaş üstü Iraklılar için 1 Eylül’den itibaren vize serbestisi uygulanmaya başlayacak. Türk vatandaşları hâlihazırda Irak’a vizeyle girebiliyor. Anlaşma kapsamında ayrıca Irak'ın başkenti Bağdat’ta Ortak Güvenlik Koordinasyon Merkezi kurulacak. Anlaşma uyarınca Türkiye ve Irak, Irak’ın topraklarında iki önemli merkez kuracak ve anlaşma içeriğinde yer alan işbirliklerini buradan uygulamaya koyacak.

Gazze’deki olası ateşkes için arabulucu ülkelerin yetkilileri Katar’ın başkenti Doha’da bir araya geldi. ABD, Katar ve Mısırlı yetkililer, görüşmelere doğrudan katılmayan Hamas'ı gelişmeler hakkında bilgilendirdiklerini söyledi. Ateşkes görüşmeleri sürerken İsrail’in saldırıları da devam ediyor. İsrail’in saldırılarında şu ana kadar hayatını kaybeden Filistinlilerin sayısı 40 bini geçti. İsrail tarafı 17 bin Hamas savaşçısını öldürdüğünü öne sürüyor. Ancak 40 binden fazla ölümün büyük bir bölümünü kadın ve çocuklar oluşturuyor.

ABD, Almanya’ya 600 adet füze satışına hazırlanıyor. Buna göre Patriot hava savunma sistemi için 600 adet füze satışı için onay verildi. Satış bedeli 5 milyar doları buluyor. Almanya, elindeki üç adet Patriot sistemini Rusya’nın işgali altındaki Ukrayna’ya göndermişti. Patriot füzeleri, hava araçları veya füzelerini 100 kilometre uzaktan vurabiliyor. 

Afrika kıtasında yayılan ve ‘maymun çiçeği’ olarak da bilinen ‘mpox’ virüsü Afrika dışında ilk kez İsveç’te görüldü. Söz konusu kişinin Afrika’da olduğu sırada hastalığa yakalandığı açıklandı. Dünya Sağlık Örgütü, önümüzdeki günlerde Avrupa kıtasında maymun çiçeği vakalarının artmasını bekliyor. Kongo’da başlayan salgın Afrika’daki 15 ülkede görüldü ve şu ana kadar bu yıl 537 kişinin ölümüne yol açtı. 

Tayland’da milyarder iş insanı ve eski başbakan Thaksin’in kızı Paetongtarn Shinawatra başbakan olarak seçildi. Parlamentonun seçtiği 37 yaşındaki Paetongtarn, ülkenin en genç başbakanı ve halasından sonra bu göreve seçilen ikinci kadın oldu. Paetongtarn, parlamentoda 145'e karşı 319 oyla seçildi. Daha önce hükümet deneyimi olmayan Paetongtarn’ın bu göreve gelmesi, Pheu Thai partisi ve 75 yaşındaki lideri Thaksin için ‘kumar oynamak’ anlamına geleceği yorumları yapılıyor.

ekonomi

Fotoğraf: Tolga Ahmetler / Unsplash 

BİSAM verilerine göre temmuz ayında açlık sınırı 19 bin 423 lira, yoksulluk sınırı ise 67 bin 186 liraya yükseldi. Tek başına yaşayan bir kişi için yoksulluk sınırı ise 31 bin 181 lira olarak tespit edildi.

Bugünden itibaren geçerli olmak üzere otoyol ve köprü ücretlerine zam yapıldı. İstanbul’daki her iki köprü için geçiş ücreti otomobiller için 33 liraya, üçüncü köprü 70 liraya, 1915 Çanakkale Köprüsü 585 liraya, Osmangazi Köprüsü ise 555 liraya yükseldi. İstanbul Avrasya Tüneli’ne de yüzde 40 oranda zam yapıldı; motosiklet geçiş ücreti 60.8 lira, otomobil 156 lira, minibüs ise 234 liraya çıktı. Böylece 10 ay içinde köprü geçiş ücretlerine yüzde 190 ila yüzde 288 arasında değişen oranlarda ve yıl içinde üçüncü kez zam yapıldı. Ocak 2022 ile Temmuz 2024 arasındaki zam oranı ise yüzde 300 civarında. Ekonomistler söz konusu zamlarla birlikte Merkez Bankası’nın yıl sonu enflasyon hedefi olan yüzde 38’lik rakamın inandırıcılığını sorgulamaya devam ediyor.

Hazine ve Maliye Bakanı Şimşek, Merkez Bankası’nın piyasa katılımcıları anketinde 12 ay sonrası için enflasyon beklentisinin yüzde 28.7’ye gerilemesine ilişkin “Yıllık enflasyonun ağustosta da belirgin şekilde gerilemesini ve yılın kalan döneminde düşüşe devam etmesini bekliyoruz” dedi.

📝 Yalçın Karatepe’nin yazısı: “Siz bakmayın ilgili bakanların ‘en kötüsü geride kaldı’ açıklamalarına. Eylülde okullar açılacak, ekimde havalar soğumaya başlayacak, kasımda gıda fiyatları daha belirgin bir biçimde artacak. Daha zor günlerin bizleri beklediği gayet açık.”

Türkiye genelinde her iki evden biri zorunlu deprem sigortasına sahip. Sigortalılık oranı yüzde 57 iken sigortalı konut sayısı 11.3 milyonu geçti. Marmara Bölgesi, yüzde 64 sigortalılık oranıyla ilk sırada yer alırken onu yüzde 57 ile Ege, yüzde 51 ile İç Anadolu takip etti. En düşük oran yüzde 45 ile Karadeniz’de. Söz konusu sigorta, 1999 Gölcük Depremi’nin ardından zorunlu hâle getirilmişti.

Yılın ilk yarısına dair bilançolarını açıklayan ve borsada da işlem gören 14 şirketin kârı yüzde 100’ün üzerinde arttı. Banvit yılın ilk yarısında kârını yüzde 1336 artırırken Katılımevim’in kârı yüzde 535 arttı.

Özel sektörün yılın ilk yarısında yurtdışından sağladığı toplam kredi borcu 7 milyar dolar artarak 171 milyar doları aştı. Merkez Bankası’nın verilerine göre haziran sonu itibarıyla kısa vadeli kredi borcu ise 12.3 milyar dolar civarında.

spor

Fotoğraf: Depo Photos

İngiliz şarkıcı ve söz yazarı Ed Sheeran, Premier League’de mücadele eden Ipswich Town'ın yüzde 1.4 hissesini satın aldı. Kendi sosyal medyası üzerinden bir açıklama yapan Sheeran, “Destekledikleri kulübün sahibi olmak her futbol taraftarının hayalidir ve bu fırsata sahip olduğum için kendimi çok minnettar hissediyorum” dedi. Sheeran, küçük bir hisseye sahip olduğu için yönetim kurulunda yer almayacak.

İspanya Bisiklet Turu (La Vuelta), yarın (17 Ağustos) başlıyor. 78. kez düzenlenecek tur, Lizbon’dan başlayıp 3.304 kilometre yol kat edildikten sonra 8 Eylül’de Madrid’de sonlanacak. Organizasyonda bir sprint, iki bireysel zamana karşı, beş engebeli, 13 de dağlık etap bulunuyor.

Spor ekranı: Monfils-Alcaraz (19.30/S Sport), Konyaspor-Galatasaray (21.00/beIN Sports), Pendikspor-Kocaelispor (21.00/TRT Spor), Las Palmas-Sevilla (22.30/S Sport).

kapsül öneriyor

Fragmanlarıyla bu hafta vizyona giren filmler.

MFÖ’nün pandemi döneminde Özkan Uğur’la hazırladığı son tekli: ‘Küsme Bana’

Akademisyen Kenan Çayır, Ayşe Alan'ın Açık Radyo'daki ‘Okul Zili’ programında anlatıyor: ‘Maarif Modeli’ 

Cumhuriyet'in ilk Rumca gazetesi Apoyevmatini’nin 100. kuruluş yıldönümünü için hazırlanan belgesel: ‘100: Apoyevmatini’ 

Behzat Şahin’in Kocamustafapaşa’daki Kelkuş Restoran izlenimleri: ‘Kelaynaklarla meyhanelerin ortak özelliği nedir?’

Can Dündar’ın hazırladığı belgesel: ‘Sedat Peker’

günün sözü

“Olimpiyatlara takım hâlinde (3 kadın sporcu) gidebilecekken, bizi ekarte edip Okçular Vakfı’ndan tek bir sporcunun gitmesini tercih ettiler.” 

Paris 2024’e katılamayan millî okçular Yasemin Anagöz ve Gülnaz Büşranur Coşkun’un mektubundan.