Sayı: 1.143 - Ortalama okuma süresi: 8 dakika (1.880 kelime)

🌦️ İstanbul dahil Karadeniz kıyıları ve İç Anadolu’nun kuzeyinde yağış bekleniyor. Yurdun diğer bölgelerinde ise çoğunlukla güneşli bir gün öngörülüyor.

$: 34,01 📈 €: 37,99 📈 BIST100: 9.748 📈 ₿: 61.673 USD 📉

# Sosyal medyanın gündeminde, kendisine yönelik eleştirilere “Yaptığım işlerden biraz örnek alsınlar, biraz kıçını kaldırsınlar yaptığım işleri görsünler” diyerek yanıt veren iş insanı Mehmet Cengiz var.

🎧 kapsül | günlük doz, tüm podcast platformlarında ve YouTube’da. Kapsül’ün uygulaması iOS ve Android’de.

Zam mam yok

Türkiye’de uzun yıllardır çalışma koşulları ve özgürlüklerinin kısıtlandığını anlatan haberleri yazmakla meşgul olan gazetecilerin büyük bir kısmı, yılın ikinci yarısında maaşlarına zam almadı.

Gazeteci Faruk Bildirici’nin araştırmasına göre Cumhuriyet, DHA, Ekonomim, Habertürk, Hürriyet, Milliyet, Posta, Sözcü TV, Karar, Sabah ve KRT’de maaşlara ‘ara zam’ yapılmadı. ‘Ara zam’ yapılacağı söyleyen Habertürk’te ise çalışmaların devam ettiği belirtildi. 

“Medyanın büyük bölümünde gazeteciler, temmuz ayında asgari ücrete yakın düzeydeki ücretleriyle öylece kalakaldılar” diyen Bildirici’nin aktarımına göre Birgün’de yüzde 25, ANKA’da yüzde 12-24, NTV ve Haber Global’de yüzde 20 oranında artış oldu. Haber Global’de yılbaşı için yapılan zam yüzde 30’du.

Yılbaşında ücretleri yüzde 50 dolayında artıran NOW TV’de ise geçen ay yüzde 15 oranında zam yapıldı. En yüksek artış ise yüzde 32-33 ile Tele1’de oldu.

Halk TV’de ise kanalın sahibi sahibi Cafer Mahiroğlu’nun 12 Mayıs’ta yaptığı paylaşıma rağmen 1.000 ile 2 bin 500 lira arasında değişen seyyanen artışlar yapıldı. Bu artış, tüm çalışanları kapsamadı.

Artan maliyetler nedeniyle 8 Ağustos’ta satış fiyatını 15 liraya çıkaran Sözcü’de ise temmuz ayında artış olmadı. Yılbaşında ise yüzde 60 dolayında zam yapılmıştı.

Çalışma koşulları

Ulusal ve yerel basında çalışan 350 gazeteci ile 'mesleki memnuniyet' araştırması yapan Ankara Üniversitesi öğretim üyesi Çağrı Kaderoğlu Bulut, "Gazetecilik artık en güvenilmez ilk beş meslek arasında. Ara kademe gazeteciler hızla mesleklerinden ayrılıyorlar. Çünkü çok uzun saatler, düşük ücretlerle çalışıyorsunuz" diyor.

Araştırmaya göre gazetecilerin yüzde 65'i, günde 9 ila 12 saat çalışıyor. Gazetecilerin yüzde 90'ının haftalık çalışma süresi, 40 saatin üzerine çıkıyor. Gazetecilerin yüzde 82.2'si, aldığı ücretin emeğinin karşılığı olmadığını düşünüyor. Aldığı ücretle geçimini sağladığını söyleyen gazetecilerin oranı ise yüzde 9.8.

Basın Kanunu'na tabi çalışan gazetecilerin oranı yüzde 40.2, basın kartı sahibi olan gazetecilerin oranı ise yüzde 38.7.

İstanbul Bakırköy'de beş ay önce dört kişinin hayatını kaybettiği üst geçitte, bir TIR kazası daha yaşandı. Üst geçide takılan bir TIR’ın İETT otobüsünün üzerine devrilmesiyle otobüsteki beş yolcu yaralandı.

ABB Başkanı Yavaş'ın sokak hayvanlarıyla ilgili sözlerini eleştiren NOW TV Ana Haber Bülteni sunucusu Gülbin Tosun, işine son verildiğine yönelik haberleri yalanlayarak zorunlu izne çıkarıldığını duyurdu. Açıklama yapan ve konunun kendisiyle ilgili olduğu iddiasını yalanlayan Yavaş, “Asıl nedenin; şahsi sosyal medya hesaplarında kullandığı küfürlü ve hakaret içeren ifadeler ve bu durumun kanal yönetimi tarafından kabul edilemez bulunması olduğunu düşünüyoruz” dedi.

Konya Yunak’ta çiftçilerin “Artık çiftçi uyandı kardeşim, eski çiftçi değil” sözleriyle yaptığı protesto ve Özge Güneş’in yazısı: ‘Çiftçilerin isyanı neden büyüyor’

Son yıllarda turizmcilerin içki ruhsatı alamamaktan şikâyet ettiği Amasya'da içkili tesislerin ruhsatları iptal ediliyor. Bu ay biten sözleşmesi uzatılmayan 70 yıllık Ali Kaya Restoran'ın sahibi Davut Keleş, Amasya Valisi Yılmaz Doruk'un içkili işletme istemediğini söyledi. TÜGVA’nın da dahil olduğu Gönüllü Kuruluşlar Birliği, kentteki içkili işletmelerin kapatılmasını istemişti.

Çanakkale Bayramiç’in Yanıklar Mahallesi’nde Cengiz Holding'in kurmak istediği feldspat maden ocağı davasında bilirkişi keşfi yapıldı. Mahkemenin ‘ÇED gerekli değildir’ kararı sonrası karşı dava açan yurttaşlar da alandaydı. Bölge halkına göre, asıl amaç altın madeni açmak. Kaz Dağları’nın yüzde 79’u, maden için ruhsatlandırılmış durumda. 

politika

Fotoğraf: Depo Photos

Medyascope derlemesi: ‘Malazgirt’te protokol krizi’

Hakkı Özdal’ın yazısı: ‘İstikrar programının koalisyon fotoğrafı’

Tunceli Hozat’ın Sol Partili belediyesine, SGK tarafından 5.5 milyon liralık icra gönderildi. Belediyenin emlak ve su geliri dışında bir geliri olmadığını söyleyen başkan Aydın Kaya, “Normal şartlarla kira geliri olması gerekiyor ancak yıllardır kimseden bir şey alamamışlar” dedi. İlçe önceki dönem, CHP’li Seyfi Geyik tarafından yönetilmişti.

Yargıtay kayıtlarına göre, beş yeni partinin kurulmasıyla faaliyet gösteren siyasi parti sayısı 151 oldu.

TİP’li vekil Ahmet Şık’ın verdiği söyleşi: “Hep birlikte meclisi terk edelim. AKP, MHP baş başa kalsın. Biz parlamentercilik oynamayalım artık. Tüm muhalefet meclisi terk etmeli.”

Nuray Babacan’ın kulis yazısı: ‘SETA partiye rapor sundu; Erdoğan’ın artık zırhı yok’

Saygı Öztürk’ün yazısı: ‘SADAT ambargoyu deldi, 5 bin Suriyeliyi Libya’da eğitti!’

kültür - yaşam

Tam 15 yıl önce dağılan İngiliz müzik grubu Oasis, 2025’te dünya turuna çıkacaklarını duyurdu. Temmuz ayından itibaren Birleşik Krallık ve İrlanda’da beş şehirde konserlerine başlayacak Noel ve Liam Gallagher kardeşlerin yıl sonunda da Avrupa dışına çıkması bekleniyor.

Yönetmen Zeki Demirkubuz’un filmi ‘Hayat’, bu yıl Oscar Ödülleri’nde Türkiye’nin ‘En İyi Uluslararası Film’ adayı olarak belirlendi. Filmde Miray Daner, Burak Dakak, Cem Davran, Umut Kurt ve Melis Birkan rol alıyor. ‘Hayat’, evden kaçıp İstanbul’a yeni bir hayat kurmak için giden Hicran ve peşinden giden nişanlısı Rıza’nın hikâyesini anlatırken taşra/şehir karşıtlığı ve aile, namus, aşk, kader gibi kavramları sorguluyor. Oscar Ödülleri adaylıklarının asıl listesi Ocak 2025’te duyurulacak. Aslı Ildır’ın yazısı: ‘Gözyaşlarımızı Bitti Mi Sandın’

Sinema ve tiyatro oyuncusu Sevil Üstekin, 79 yaşında hayatını kaybetti. ‘Kapıcılar Kralı’ ve ‘Şaban Oğlu Şaban’ gibi filmlerdeki rolleriyle tanınan Üstekin, ‘Mahallenin Muhtarları’ dizisinde de ‘Müzevir Müzeyyen’ karakterine hayat vermişti.

İzmir BB Şehir Tiyatroları’nın Genel Sanat Yönetmenliği görevine oyuncu Levent Üzümcü getirildi. Üzümcü, üç yıl boyunca bu görevi sürdürecek.

Pixar yapımı ‘Inside Out 2’ (Ters Yüz 2), Lion King’in (Aslan Kral) ardından tüm zamanların en yüksek gişe hasılatı elde eden ikinci animasyon filmi oldu. Film, gösterime girdikten sonraki altı hafta içinde 1.46 milyar dolarlık gişe hasılatına ulaştı. Ayrıca 19 günde 1 milyar dolar barajını aşan en hızlı animasyon filmi olmasının yanı sıra tüm zamanların en çok satan 13. filmi olma özelliğini de taşıyor.

dünya

Fotoğraf: Nina Liashonok / Depo Photos

Ukrayna ordusu, Rusya’nın Kursk bölgesinde 6 Ağustos’tan bu yana sürdürdüğü operasyon sonucu hâlihazırda 1.294 kilometrekarelik alanı ve 100 yerleşim birimini kontrol ettiklerini açıkladı. 594 Rus askerini de esir aldıklarını duyuran ordu, 30 bin Rus askerin bölgeye sevk edildiğini öne sürdü. Rusya ise Ukrayna’nın Kursk operasyonuna büyük bir hava saldırısıyla karşılık veriyor. Ukrayna’nın birçok bölgesini hedef alan saldırılarda şu ana kadar beş kişi hayatını kaybetti. Ukrayna lideri Zelenskiy ise Rusya ile devam eden savaşı sonlandırmaya yönelik planların yapıldığını ve bunu ABD yönetimine sunacaklarını söyledi.

Birleşmiş Milletler, İsrail ordusunun tahliye emirleri nedeniyle Gazze’deki yardım faaliyetlerinin askıya alındığını duyurdu. İsrail ordusu, Deyr el Balah bölgesi için tahliye emri verdi ve buraya saldırı hazırlığı yapıyor. BM’nin faaliyetlerinin büyük bir kısmı da bu bölgeden yürütülüyor. Yardım faaliyetlerini yürüten personelin hızla bölgeyi terk ettiği ve ekipmanlarını geride bıraktığı bildirildi.

Fransa’da Cumhurbaşkanı Macron, erken seçimi kazanan sol ittifakın başbakan adayını atamayı hâlen reddediyor. Sol tandanslı bir başbakanın atanması durumunda hükümetin hemen dağılacağını savunan Macron, yeni bir hükümet kurmak üzere bir istişare turu daha düzenleyecek. Sol ittifak ise bir hükümet kurulmasına yönelik olmadığı sürece başka görüşmelere katılmayacağı uyarısında bulundu. Macron'un resmî olarak en çok sandalye kazanan partiden bir aday göstermesi ya da karar için bir zaman çizelgesi belirlemesi gerekmiyor ve cumhurbaşkanı olarak başbakanı belirleme yetkisine sahip.

Almanya’da hükümet, Solingen’de IŞİD’in üstlendiği ve üç kişinin hayatını kaybettiği bıçaklı saldırının ardından Afgan ve Suriyelilerin sınırdışı edilmelerini hızlandırılmasını gündemine aldı. Hâlihazırda suç işleyenlerin sınırdışı edilmeleri mümkün ancak Afganistan ve Suriye’deki yönetimler nedeniyle bu yöntem her zaman uygulanamıyor. Ana muhalefet partisi Hristiyan Demokrat Birlik’in de Suriye ve Afganistan'dan sığınmacı alınmasının durdurulması, Almanya'ya iltica başvurusu reddedilen Afgan ve Suriyelilerin ülkelerine geri gönderilmesi gibi talepleri mevcut.

Tayvan’ın raporuna göre Çin, geçen yıl Büyük Okyanus’un batısındaki tatbikatlar için savunma bütçesinin yüzde 7’sine denk gelen 15 milyar dolar harcadı. İki ülke, toprakları konusunda anlaşmazlık içinde. Zira Çin, Tayvan’ın kendisine ait olduğunu savunuyor. Tayvan Savunma Bakanlığı konu hakkında, “Çin’in son yıllardaki muazzam askerî yatırımları bölgedeki barış ve istikrarı olumsuz yönde etkiliyor ve bu da küresel refah ve kalkınma için elverişli değil” açıklamasını yaptı.

ekonomi

Fotoğraf: Hikmet Saatci / Depo Photos

Merkez Bankası ağustos ayında ‘gıda fiyatlarındaki düşüşün’ de etkisiyle enflasyonun bir önceki aya kıyasla yavaşlamasını bekliyor. Bu sırada Türkiye’nin önemli yumurta üretim merkezlerinden Afyonkarahisar ve Kayseri’de toptancı piyasalarda yumurta fiyatlarına 35 kuruş zam yapıldı. Merkez Bankası’nın anketinde piyasa ve reel sektör katılımcılarının enflasyon beklentisi iyimser iken halkın algısı farklı. 12 ay sonrasına ilişkin enflasyon beklentisi piyasa katılımcıları için yüzde 28.7’ye, reel sektör için yüzde 53.8’e gerilerken hanehalkı için yüzde 73.1’e yükseldi. 

Ankara’daki evini kiraya veren İslam Hukuku profesörü Ali Duman, kira bedelini altın üzerinden belirledi. Malatya İnönü Üniversitesi’nde görevli Duman, Altındağ ilçesi Dumlupınar Mahallesi’ndeki evi için kira bedelini Kapalıçarşı fiyatı üzerinden aylık 7 gram altın olarak sabitledi: “Hükümetin açıklamış olduğu enflasyon rakamlarının olumsuz etkilerinden de korunmanın bu şekilde mümkün olacağını düşündüm.”

TL mevduatın toplam mevduat içindeki payı yüzde 52.65’e çıkarak son altı yılın zirvesini gördü. Böylece liralaşma stratejisi bağlamında Merkez Bankası’nın yılsonu hedefi olan yüzde 50 eşiği aşıldı. BDDK verilerine göre 16 Ağustos ile biten haftada standart TL mevduat, tarihinde ilk kez 9 trilyonu aştı. KKM’nin payı ise yüzde 10’un altına gerileyerek uygulamanın devreye alındığı Mart 2022’deki seviyelerine döndü.

📝 Hayri Kozanoğlu’nun yazısı: “Bir ekonominin böyle mesnetsiz haberler [Şimşek’in istifa ettiği] karşısında neden bu denli kırılgan hâle geldiğini adım adım irdeleyelim.” 

İkinci el araç alım satımı yapmak isteyen her üç kişiden biri dolandırılma riskiyle karşı karşıya. VavaCars’ın anketine göre en sık karşılaşılan dolandırıcılık yöntemleri ‘ikiz araçla ekspertiz, sazan sarmalı, aracını bana sat-parayı başkasına gönder, parça dolandırıcılığı ve tramer kaydı dolandırıcılığı’. Öte yandan Resmî Gazete’de motorlu kara taşıtları ticareti yönetmeliğinde yapılan değişiklikle sahte para kullanılması ihtimali, nakit ödeme zorluğu ve satış bedelinin ödenmemesi riskinin ortadan kaldırılması amacıyla ikinci el taşıt satışlarında ‘Güvenli Ödeme Sistemi’nin herkes tarafından kullanılması zorunlu hâle getirildi. 

TÜİK verilerine göre 2023’te aktif girişim sayısı 3 milyon 723 bin 681 olarak gerçekleşti. Bunların yüzde 44.1’i hizmet, yüzde 36’sı ticaret sektöründe yer aldı. Toplam istihdam 19 milyon 99 bin 165 kişi olarak kaydedilirken en büyük pay yüzde 38.6 ile hizmet sektöründe.

Ticaret Bakanlığı, berber, kuaför ve güzellik salonlarının ülke genelinde 1 Temmuz 2024 itibarıyla haftada bir gün kapanmasına ilişkin uygulamadan kadın kuaförleri ile güzellik salonlarının muaf tutulmasına karar verdi. Berberler için pazar günü kapalı olma zorunluluğu devam ediyor.

Bloomberg Economics’in analizine göre Arjantin ve Türkiye dahil edildiğinde bile küresel enflasyonda görülen zirve geride kaldı. 2024 yılı ikinci çeyreğinde yüzde 6.9 olan ortalama küresel enflasyonun yıl sonunda yüzde 5.4’e, 2025’in son çeyreğinde ise yüzde 3.2’ye gerilemesi bekleniyor.

Kanada, Çin üretimi elektrikli araç ithalatında gümrük vergisini yüzde 100’e yükseltti, Çin’den ithal edilen çelik ve alüminyumdan da yüzde 25 gümrük vergisi alınacağını duyurdu. Söz konusu vergi, Tesla'nın Şangay fabrikasında ürettiği araçları da kapsayacak. Ancak Tesla’nın AB’de yaptığı gibi vergiden muaf olmak için Kanada hükümetiyle lobi faaliyetleri yürütmesi bekleniyor. Dünyanın en büyük elektrikli araç üreticisi Çin, Kanada’nın ABD’den sonra ikinci sıradaki ticari ortağı.

Çinli e-ticaret platformu Temu’nun sahibi PDD Holding Grubu’nun kurucusu Colin Huang’ın serveti, holding hisselerindeki düşüş nedeniyle 14.1 milyar dolar azaldı. Bu, hissedeki en büyük bir günlük kayıp olarak kayda geçti. Böylece Huang, 18 gün içinde Çin’in en zengin insanı unvanını kaybederek dördüncü sıraya geriledi.

Hollanda, sürücü verilerini AB yasalarına aykırı biçimde ABD’ye aktardığı gerekçesiyle Uber’e 290 milyon euro para cezası verdi.

spor

Fotoğraf: Jack Abuin / Depo Photos

UEFA, Şampiyonlar Ligi kura çekiminin yapılacağı 29 Ağustos günü Cristiano Ronaldo'ya ödül verileceğini açıkladı. Organizasyonda tüm zamanların en çok gol atan futbolcusu konumu sebebiyle verilecek ödülü Ronaldo’ya UEFA Başkanı Ceferin takdim edecek. Şampiyonlar Ligi’nde 183 maça çıkan Ronaldo, 140 gol attı ve beş kez şampiyonluk yaşadı. Öte yandan bu sezon Şampiyonlar Ligi’nde ilk kez 36 takım mücadele edecek. 

Erman Kunter’in yazısı: ‘Federasyon seçimleri’

Spor ekranı: Ostapenko-Osaka (20.00/Eurosport), Galatasaray-Young Boys (22.00/TRT 1), Lajovic-Medvedev (22.00/Eurosport), Rayo Vallecano-Barcelona (22.30/S Sport).

kapsül öneriyor

Kapsül’ün seçkisi: ‘Geçmiş yazlarda Türkiye’de piyasaya sürülen, Ağustos albümleri’

Dadaist ressam Kurt Schwitters’ın eserleri

BBC dosyası: ‘Matthew Perry'nin ölümüyle ortaya çıkan Hollywood'un ketamin ağı’

‘Succession’ dizi setinden fotoğraflar 

İskender Azaroğlu’nun çalışması: ‘Dünya müzelerinde sergilenen Antakya mozaikleri’

Buray’ın yeni teklisi: ‘Ne Oldu Bize’

günün sözü

“Geçen yıl meyveden zarar edildiği için satış yapılmadığı söylendi. Üye olduğum kooperatif neden ürünümü satmıyor?”

Ürünlerini satın almayan ve meyvesini toplamadan ağaçlarını sökmek zorunda kalan çiftçilerin, Tarım Kredi Kooperatifi ve meyve suyu fabrikalarına tepkisi.