Toplam sözcük sayısı: 1.550 - Ortalama okuma süresi: 6 dakika

🌞 Aşırı sıcak hava dalgası sürüyor. Hafta sonu boyunca hava sıcaklıkları, Doğu Karadeniz dışında tüm bölgelerde mevsim ortalamalarının üzerine çıkacak. 

$: 26,92 TL 📈 €: 29,93 TL 📈 BIST 100: 6.687 📈 ₿: 29.880 USD 📈

# Sosyal medyanın gündeminde, “Ömrümü Erdoğan’a verin” demesinin ardından AKP’den Bolu Belediyesi Meclis üyesi seçilen Hacer Çınar’ın ‘zam isyanı’ var. 

🎧 Yapay zekânın seslendirdiği kapsül | günlük doz, tüm podcast platformlarında.

Yap-işlet-rant

Muhalefet partilerinin ‘beşli çete’ olarak adlandırdığı şirketlerden Kalyon Holding’in CEO’su Mehmet Kalyoncu, kamu arazilerinin ‘yap-işlet-devret’ modeliyle değerlendirilmesi için konut projesi hazırladıklarını açıkladı. Kalyoncu, kamu arazilerine inşa edilecek kiralık konutlar arsa maliyetini sıfıra indireceği için kira bedellerinin ‘yarı yarıya’ düşürüleceğini savunuyor. 

‘İstanbul’un son arsaları’: Kalyon’un hedefi İstanbul özelinde kiralık konut sektörünün en az yüzde 10’unu bu model ile işletmek. Dünyada en çok kamu ihalesi alan 10 şirket arasında yer alan Kalyon, inşaat ve gayrimenkul projeleriyle öne çıkıyor. “Bodrum’da villa projesi yapmak yerine İstanbul’un merkezinde düşük kiralı konut üretmek sektörün en önemli meselesi olmalı” diyen Kalyoncu’ya göre İstanbul’un son arsaları toplumsal menfaat gözetilerek kullanılmalı. 

Bu arada Kalyon İnşaat’ın Kuzey Ormanları’nda 2.5 milyon metrekarelik alanda yapmak istediği 553 villa projesi, İBB’nin açtığı dava sonucunda Aralık 2022’de iptal edilmişti.

Kalyon’a talimat: 6 Şubat depremlerinden kısa bir süre sonra Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın başkanlık ettiği AKP MYK toplantısına Kalyoncu da katılmıştı. Cumhuriyet’in kulis haberine göre Erdoğan, Kalyoncu’dan ‘yardımda bulunmasını ve deprem bölgesindeki konteyner kent ve konutların inşasında aktif rol almasını’ istedi.

‘Servet vergisi’: Erdoğan, boş duran evler için ek vergi ve fahiş fiyat artışlarına ceza uygulanabileceğinin sinyalini verdi: “Vatandaşlarımızı açgözlü bir avuç azınlığın kâr hırsına kurban edemeyiz.”

• Emlak danışmanlarının su faturalarından yola çıkılarak yaptıkları hesaplamalara göre İstanbul’da 400 bin boş ev bulunuyor. İBB’nin tahminleri de bu yönde.

BTK, Twitter'a reklam verilmesini yasakladı. Türkiye'de yerleşik vergi mükellefi olan gerçek ve tüzel kişiler, Twitter'a yeni reklam veremeyecek. Karara gerekçe olarak, Twitter’ın ‘temsilci belirleme ve bildirme yükümlülüğünü yerine getirmemesi’ gösterildi. Kurum, Twitter’ın üç ay içinde temsilci belirlememesi hâlinde ‘bant daraltma’ uygulanabileceğini duyurdu. 

Tayvan Gıda ve İlaç Dairesi, Türkiye'den ithal edilen 127 ton yumurtada ‘Nitrofuran’ isimli kanserojen madde tespit edildiğini açıkladı. Yumurtaların tamamı imha edildi. Tarım ve Orman Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada, Tayvan’dan konuyla ilgili bilgilendirme yapılmadığı ve soruşturma başlatıldığı belirtildi. 

• Gıda mühendisi Bülent Şık’ın yazısı: ‘Bu tespit neler söylüyor?’

İtalya polisi, Sicilya adası açıklarında bir ticari gemiden balıkçı teknesine uyuşturucu nakli sırasında 5.3 ton kokain ele geçirdiğini duyurdu. Polis, Palau bandıralı ticari geminin yükünü boşalttıktan sonraki varış noktasının Türkiye olduğunu açıkladı. Ele geçirilen kokain, İtalya sınırlarında tek seferde yakalanan en yüksek miktar.

İstanbul Taksim Eğitim ve Araştırma Hastanesi'nde çalıştığı sırada ‘memuriyete yakışmayacak davranışlar’ sergilediği gerekçesiyle meslekten men edilen trans hekim Larin Kayataş, mahkeme kararıyla göreve iade edildi. 

politika

Fotoğraf: Depo Photos

CHP lideri Kılıçdaroğlu, Zafer Partisi lideri Özdağ’la yaptığı protokolden kendisi dışında kimsenin haberdar olmadığını “İkimizin namusuna teslim edildi. Yorum yapmam doğru değil” sözleriyle anlattı. Yerel seçim öncesi kurultaya gidilmesi gerektiğini söyleyen CHP lideri, “Beni değiştirecek olan kurultay. Ben nasıl kendi kendimi değiştireyim” dedi. 

• İmamoğlu ve CHP’li isimlerinin yer aldığı toplantı için “Etik olarak rahatsız edici” yorumunu yapan Kılıçdaroğlu, bu konuların parti içinde konuşulması gerektiğini ve İmamoğlu’nun İBB başkanlığına yeniden aday olmasını istediğini söyledi.
• Kılıçdaroğlu, hükümete de seslendi: “Gelsin şimdi seçim yapsınlar. Koysunlar sandığı, boylarının ölçüsünü alsınlar. Niye yapmıyorlar?”
• Özdağ, cumhurbaşkanlığı seçiminin ikinci turu öncesinde imzalanan mutabakat metni için CHP’yle “İçişleri Bakanlığı dahil üç bakanlık ve MİT konusunda Kemal Bey’le mutabık kaldık” demişti. CHP sözcüsü Öztrak, bu iddiayı yalanlamıştı. 
• İBB Başkanı İmamoğlu, ‘değişim arayışı’yla ilgili düşüncelerini bir-iki hafta içinde toplumla paylaşacağını söyledi. 
• Mehmet Tezkan’ın yazısı: “Bu kavga CHP’yi canlandırır.”

CHP İstanbul İl Başkanı Kaftancıoğlu’yla konuşan gazeteci Fatih Altaylı: “‘1.5 ay sonra il başkanlığını devrediyorum ve rahatlıyorum’ diye başladı söze. İmamoğlu’nun şu an CHP’nin elindeki en güçlü siyasi figür olduğu konusunda benimle hemfikir. Ama iyi bir genel başkan olacağını düşünmüyor.”

İYİ Parti Ekonomi Politikaları Başkanı Bilge Yılmaz: “Kılıçdaroğlu’nun adaylığına engel olamadığım için milletimizden özür diliyorum.”

kültür - yaşam

Görsel: Statista

Portekizli futbolcu Cristiano Ronaldo, Kylie Jenner’ı geride bırakarak Instagram’da reklam başına en çok para kazanan isim oldu. 597 milyon takipçili Ronaldo, reklam yaptığı bir paylaşım için yaklaşık 2.4 milyon dolar (65 milyar lira) alıyor. Influencer Jenner’ın gönderi başına geliri 1.8 milyon dolar; Arjantinli futbolcu Messi’nin ise 1.7 milyon dolar. 

• Instagram, Ronaldo’ya futboldan daha çok kazandırıyor. 2018’deki hesaplamaya göre Juventus’a transferinin ardından yıllık 34 milyon dolar maaş alan Ronaldo, o yıl Instagram’dan 47.8 milyon dolar gelir elde etti.

Eskişehir Kültür ve Turizm İl Müdürlüğü, Odunpazarı Modern Müze’de (OMM) 10 aydır sergilenen ‘Yas ve Haz’ sergisi hakkında ‘LGBTİ+ propagandası’ gerekçesiyle soruşturma başlattı. Sergi, belirtilen tarihten erken kapatıldı. 

Dünyanın en prestijli restoran değerlendirme sistemi Michelin Rehberi’nin Türkiye seçkisinde, İzmir ve Bodrum’un da yer alacağı açıklandı. Türkiye, geçen yıl rehbere ilk kez İstanbul’dan 53 restoranla girmiş ve beş restorana da ‘Michelin Yıldızı’ verilmişti. 

• Kapsül Kültür’de Aslı Uluşahin’in yazısı: ‘Bir Michelin alır mıydınız?’

Murat Bardakçı’nın yazısı: “Sultanahmet'te 1.500 yaşında ve sapasağlam kalmış bir Bizans yapısı bulundu.”

ABD’li pop ve caz şarkıcısı Tony Bennett, 96 yaşında hayatını kaybetti. Ölüm nedeni açıklanmayan müzisyenin 2016’dan bu yana Alzheimer tedavisi gördüğü biliniyordu. 

Kapsül Kültür’ün bugünkü sayısı: ‘Miyazaki’den veda filmi’

dünya

Fotoğraf: Dmytro Smoliyenko / Depo Photos

ABD, Ukrayna’nın Rusya’ya karşı misket bombaları kullandığını doğruladı. Ukrayna, söz konusu bombaları ABD’den, sadece Rus askerî pozisyonlarını dağıtmak için kullanılacağı sözü karşılığında almıştı. Aynı şekilde Rusya’nın da Ukrayna’ya karşı misket bombası kullandığı biliniyor. Misket bombaları, sivillere yönelik oluşturduğu tehdit nedeniyle 100’den fazla ülkede yasak.

• Rusya lideri Putin, Ukrayna’nın başlattığı taarruzun, Batılı ülkelerin desteğine karşın henüz bir sonucu olmadığını söyledi.
• Ukrayna lideri Zelenskiy, Ukrayna’nın Britanya Büyükelçisi Vadim Prystaiko’nun görevine son verdi. 

Türkiye, 25 Temmuz’da Filistin lideri Abbas’ı, 28 Temmuz’da ise İsrail Başbakanı Netanyahu’yu ağırlayacak. Her iki görüşmede de Filistin-İsrail ilişkilerinin yanı sıra bölgesel ve uluslararası meseleler hakkında fikir alışverişinde bulunulacağı duyuruldu.

• İsrail basınında, İsrail doğalgazının Avrupa’ya Türkiye üzerinden taşınması için iki ülke arasında bir anlaşma zemini arandığı haberleştirildi. Cumhurbaşkanı Erdoğan da haberi doğrular nitelikte bir açıklama yaptı: “Burada zaten en sağlıklı proje, Türkiye üzerinden doğalgazın Avrupa’ya ulaşmasıdır.”

Almanya’nın başkenti Berlin’de başıboş bir hayvanı arama çalışmaları sürüyor. Hayvanın dişi bir aslan olduğu düşünülüyor. Almanya’da çeşitli suçlarla anılan Remmo ailesinin bir üyesi Firas ise yetkililere yardım önerdi. Firas, yetkililerden aslana ateş etmemelerini talep etti. Ancak Güney Afrika’daki bazı uzmanlar, görüntülerini izledikleri hayvanın bir yaban domuzu olduğunu düşünüyor. 

• Bölgedeki bazı kişilerin hoparlörlerden aslan kükremesi sesi açması, arama çalışmalarını zaman zaman güçleştiriyor.

Yunanistan’ın başkenti Atina’nın güneyinde beş gündür süren orman yangını henüz kontrol altına alınamadı. Avrupa Birliği’nin çağrısıyla Fransa, Kıbrıs, İsrail ve İtalya’dan bölgeye giden takviye kuvvetlerin çalışmaları da sürüyor. Ancak hafta sonu hava sıcaklığının 45 dereceye yükselmesi bekleniyor. 

• Yine Atina yakınlarında söndürülen bir başka yangın nedeniyle 100’den fazla ev ve işyeri ciddi hasar görmüştü.

İsveç, Irak’ın başkenti Bağdat’ta baskına uğrayan elçiliğini geçici olarak başkenti Stockholm’e taşıdı. Elçilik personeli de hâlihazırda bölgeden tahliye edilmiş durumda. Sadr hareketi yanlıları, İsveç’te bir kişinin planladığı Kuran yakma eyleminden önce büyükelçiliği basmış, elçilik binasının bir bölümünü ateşe vermişti.

• Daha önce Kuran yakma eylemi yapan Irak asıllı İsveç vatandaşı Salwan Momika, bu kez Kuran ve Irak bayrağını yere atarak ezdi.

Hollanda’nın başkenti Amsterdam’ın kent merkezine büyük yolcu gemilerinin demirlemesi yasaklandı. Kararı alan belediye, büyük gemilerin kentin sürdürülebilirlik amaçlarına uygun olmadığını belirtiyor. Daha önce de kitlesel turizmi engellemek için şehrin bazı merkezî bölgelerinde marihuana içmek yasaklanmıştı.

ekonomi

Fotoğraf: Cumhur Yetmez / Depo Photos

Bu yılın ilk çeyreğinde, seyahate çıkan yerli turist sayısı geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 14.5 yükselmesine rağmen harcamalar yüzde 83 arttı. İlk üç ay seyahate çıkanlar 22.3 milyar lira harcadı.

Küresel kara para aklama ve terör finansmanı gözlemcisi FATF’Nnin raporuna göre Türkiye,  40 standardın 39’uyla uyumlu hâle geldi. Türkiye, Kasım 2021’de ‘kara para aklama ve terörün finansmanıyla mücadele önlemlerinin yetersiz olduğu’ sonucuna varıldığı için ‘gri liste’ye alınmıştı. 

• Hazine ve Maliye Bakanı Şimşek, Türkiye’yi ‘gri listesinden’ çıkarmaya kararlı olduklarını söyledi. 

KKM hesapları için zorunlu karşılık oranı yüzde 15 oldu. Merkez Bankası’nın para politikasının etkinliğini azaltma riskini ortadan kaldırma amacıyla attığı bu adım ile yaklaşık 450 milyar liralık likidite çekilecek.

Bloomberg’in kulis haberine göre, Cumhurbaşkanı yardımcısı Yılmaz’la görüşen iş insanları, ‘finansmana erişim sorununun çözülmesi, öngörülebilirlik, kapsamlı vergi reformu, OVP'nin bütün sektörlere dokunarak yapılması ve KDV’nin düşürülmesi’ taleplerini iletti.

Tarımsal girdi fiyat endeksi mayıs ayında yıllık bazda yüzde 33 arttı. 12 aylık ortalamalara göre tarımsal girdi enflasyonunda yüzde 88 artış gerçekleşti.

Doğan Holding, çatı kuruluşu olan Adilbey Holding’in tüm varlıklarını bünyesine kattı. Birleşme sonucunda Doğan Holding’in kayıtlı sermayesi 2.62 milyar lira oldu. 

IMF eski ekonomisti Dr. Burcu Aydın Özüdoğru: “IMF programı ile kamu personel maaşları, emekli aylıkları beklenen enflasyonun çok üzerinde artmazdı. Bu, programın en sevilmeyen kısmı olurdu. Ama bu yüklü artışlar nedeniyle çok yüksek vergi artışları da gerekmezdi.”

spor

Fotoğraf: Depo Photos

THY EuroLeague’de geçen sezon, tarihinde ilk kez ‘Final-Four’ oynayan Monaco, Kemba Walker’ı kadrosuna kattı. Uzun yıllar Charlotte Hornets’ta oynayan Walker, Boston Celtics, Detroit Pistons ve Dallas Mavericks’te forma giymişti. Dört kez All-Star seçilen 33 yaşındaki basketbolcu, NBA’de 19.3 sayı, 5.3 asist ve 1.2 top çalma ortalamalarını tutturmuştu.

UEFA Avrupa Konferans Ligi’ne 2. ön eleme turunda başlayacak temsilcilerimiz Beşiktaş ve Fenerbahçe’nin rakipleri belli oldu. Buna göre Beşiktaş, Arnavutluk ekibi KF Tirana ile; Fenerbahçe ise Moldova temsilcisi FC Zimbru ile eşleşti. İlk maçlar 26-27 Temmuz’da oynanacak.

kapsül öneriyor

• Mabel Matiz’in yeni albümü ‘Fatih’, Blur’un yeni albümü ‘The Ballad of Darren’ ve  ‘Oppenheimer’ filminin Ludwig Göransson imzalı müzikleri. 
• Fragmanlarıyla bu hafta vizyona giren filmler ve Altyazı’nın yıldız tablosu. 
• 6 adımda: ‘Zihninizi nasıl susturup uykuya dalabilirsiniz?’ 
• The New Yorker karikatürü: ‘What a snoozefest!’
• Manifold’dan Umut Altıntaş’ın tarifi: ‘Domates, şeftali soğuk çorba (Gazpacho)’
• Kaan Sezyum ve Burak Gürpınar’ın programı ‘Müzik Kültürü ve Davul Bilgisi’ bölümleri: ‘Davula Giriş’ ve ‘Bölüm 1’  

günün sözü

“Sınava öğrencilerim ve onlara bilgi aktarmak için giriyorum. Bu nedenle de her sene farklı sonuçlar elde etmeye çalıştım. Örneğin 2021 senesinde 0 doğru, 120 yanlış yaptım.”

Üniversite sınavında TYT ve AYT kısımlarının tamamında 3 doğru ve 1 yanlış yaparak çoğu alanda ortalamayı geçen İTÜ Bilgisayar Mühendisliği öğrencisi Volkan Eren Erdoğan.