Sayı: 955 - Ortalama okuma süresi: 5 dakika (1.400 kelime)

🌤️ Yurdun kuzey ve batı bölgelerinde yağış bekleniyor. İç ve doğu kesimlerinde gece sıcaklıkları tek hanelere inecek.

$: 28,83 📈 €: 31,33 📉 BIST 100: 7.987 📉 ₿: 36.446 USD 📉

# Sosyal medyanın gündeminde, piyanist Fazıl say ve oyuncu Farah Zeynep Abdullah arasında Yılmaz Güney üzerinden başlayan tartışma var.

🎧 Yapay zekânın seslendirdiği kapsül | günlük doz, tüm podcast platformlarında.

Tek diş, tek tüp, tek fırça

Türkiye'de bir kişi yılda ortalama bir tüp diş macunu bitiriyor. Avrupa ülkelerinde kişi başına ortalama yıllık üç tüp diş macunu tüketilirken bu sayı ABD’de dört tüp macun. 

Yıllık diş fırçası tüketimi ise Türkiye’de kişi başına 1. Diş hekimlerine göre bu sayının en az 4 olması gerekiyor. Uzmanlara göre bu veriler, koruyucu ağız diş sağlığı hizmetlerinin yetersiz olduğunu ve toplumun bu konuya yeterince ilgi duymadığını gösteriyor.

Türkiye’de 33-44 yaş arasında diş tedavisine ihtiyacı olanların oranı yüzde 86 iken 50 yaş üstünde tüm dişlerini kaybedenlerin oranı ise yüzde 48. Ülke genelinde yaklaşık 46 bin diş hekimi bulunuyor. Diş hekimine gitme sıklığı ise yılda ortalama 0.9

Almanya, geçen yıl en fazla vize başvurusunun 214 bin 944'le Türkiye’den yapıldığını açıkladı. Hükümet, 'ikili ilişkileri zedeleyebileceği gerekçesi' ile reddedilen vize başvurusu sayısına dair bilgi vermedi. 

• Günlük Doz’un 14 Kasım tarihli sayısı: ‘Yedek vatan Almanya’

İstanbul merkezli altı ilde yapılan operasyonda, rüşvet aldığı tespit edilen 46 polis memuru gözaltına alındı.

‘Dolandırıcılık’ davasının mağdurlarından Arda Turan, Seçil Erzan’la arasında geçen mesajlaşmaları savcılığa sundu: “20 bin dolar param kaldı... Normal şartlarda hoca kârdaydı yani... Çorlu’dayım diyorsun. Meğerse Fatih hocanın yanına gelmişsin…”

İzmir BB Başkanı Soyer, Seferihisar belediye başkanı olduğu dönemde bir kilise çanını Yunanistan Konsolosluğu’na verdiği iddiasıyla hakkında yeni bir soruşturma açıldığını duyurdu. Suçlamaya konu olan çan, eski belediye binasının önünde sergileniyordu. İddiayı yalanlayan Soyer, görev süresi boyunca yeni binada çalıştığını söyledi.

İstanbul Bakırköy'de 2004-2014 yılları arasında belediye başkanlığı yapan Ateş Ünal Erzen, 78 yaşında hayatını kaybetti. CHP’den seçilen Erzen, 2019 seçimlerinde İYİ Parti Bakırköy adayı olarak seçime girmişti. Erzen ayrıca Galatasaray’da farklı görevlerde bulunmuştu.

Kütahya’da takkesini çıkarmadığı gerekçesiyle YKS oturumuna alınmayan aday, açtığı davayı kazandı. Kararda, ‘takkenin yasak kapsamında olmadığı’ ve ÖSYM’nin sorumlu gözetmene soruşturma açtığı belirtildi. Davayı kazanan Muhammet Yayla için 'eşdeğer sınav' düzenlenecek.

Anayasa Mahkemesi, 'Cumhurbaşkanı Erdoğan ve hükümetini eleştiren paylaşımlar' yaptığı gerekçesiyle Kocaeli BB'nin tazminatsız işten attığı altı çalışanın açtığı davada, 'hak ihlali' kararı verdi. Yüksek mahkeme, paylaşımların ‘kamusal çıkarlarla’ ilgili olduğuna vurgu yaptı.

Gezi Davası’nda tutuklu kaldıktan sonra tahliye olan mimar Mücella Yapıcı’nın verdiği söyleşi: “Toplantının üçte biri sivil polisti, öyle kalkışma mı olur?”

Galata Kulesi’nde 1 Kasım’da başlayan restorasyon çalışması görüntülendi.

politika

Fotoğraf: Depo Photos

Yargıtay 3. Ceza Dairesi’nin Anayasa Mahkemesi (AYM) üyeleri hakkında yaptığı suç duyurusunu incelemek üzere bir savcı görevlendirildi. Sürecin ardından suç duyurusu dilekçesi mevzuat gereği AYM’ye sunulacak. Kendisi hakkında karar verecek olan AYM’nin bu kararı da bir ilk olma niteliği taşıyacak.

Partisinin ihracını istediği İYİ Parti’li vekil Dikbayır, 'Akşener’in banka hesaplarını inceletme ve belediyelerle ticari ilişkilere girme' dahil dört suçlamadan ötürü kendisi hakkında suç duyurusu yaptı. Dikbayır, dokunulmazlığının kaldırılması için TBMM’ye dilekçe verdi.

• Saygı Öztürk’ün yazısı: ‘İYİ Parti, şu günlerde çok hareketli’

Yetkin Report derlemesi: ‘Uluslararası uyuşturucu çetelerine seri operasyonlar: Meğer hepsi Türkiye’deymiş’

Fikret Bila’nın yazısı: “Erdoğan’ın, seçimleri desteğiyle kazandığı Bahçeli ve MHP’den kurtulmak için bu konuyu açtığı yorumları çok inandırıcı değil.”

kültür - yaşam

Fotoğraf: Variety

Meksikalı aktris Melissa Barrera, Filistin yanlısı sosyal medya paylaşımları yapması üzerine ‘Scream’ serisinin devam filminden çıkarıldı. Barrera, serinin son iki filminde başroldeydi. Yapım şirketi, antisemitizme veya herhangi bir şekilde nefretin kışkırtılmasına sıfır tolerans göstereceklerini duyurdu. Barrera, İsrail'i soykırım ve etnik temizlik ile suçlayan bir gönderiyi yeniden paylaşmak da dahil olmak üzere İsrail-Hamas çatışması hakkında düzenli olarak paylaşımlarda bulunuyor.

332 milyon nüfuslu ABD’de, Şükran Günü nedeniyle bu hafta 55 milyondan fazla insanın seyahat etmesi bekleniyor. Bu, geçen yıla oranla yüzde 2.3’lük bir artışa işaret ediyor. Geçen yıl aynı dönemde seyahat eden 54 milyon kişinin 48.3 milyonu kendi aracıyla karayolu yolculuğunu tercih etmişti. Şükran Günü tatilinde ülke içinde en çok Orlando, ülke dışında ise en fazla Meksika’nın tatil şehri Cancun tercih ediliyor.

BBC, geçen yıl program sunucusu Freddie Flintoff’un geçirdiği kaza sonrasında yayınını durdurduğu ‘Top Gear’ programının öngörülebilir bir gelecekte yayınlanmayacağını duyurdu. Geçen yılın aralık ayındaki bir program çekiminde kaza geçiren Flintoff ağır yaralı olarak hastaneye kaldırılmıştı. Kazanın ardından özür dileyen BBC, Flintoff’a 9 milyon sterlinlik bir ödeme yapmıştı.

dünya

Fotoğraf: Amit Elkayam / The NYT

İsrail ile Hamas arasında yarın yerel saatle 10.00’da başlamak üzere dört günlük bir ateşkes anlaşması yapıldı. Buna göre Hamas, 7 Ekim’de İsrail’den kaçırdığı 50 rehineyi serbest bırakacak; bunun karşılığında İsrail, cezaevinde bulunan 150 kadar kadın ve çocuk mahkûmu salıverecek. Anlaşmanın ikinci aşamasında, Hamas tarafından serbest bırakılan her 10 rehine için çatışmalara verilen ara bir gün uzatılacak. 

• Avrupa Komisyonu, Filistin’e verilen kalkınma yardımı ödemelerine devam etme kararı aldı. Yardımlar, Hamas’ın 7 Ekim’deki saldırısından iki gün sonra kesilmişti. Zira Avrupa Komisyonu, yardımların Hamas’ın eline geçmesini önlemek amacı taşıdığını duyurmuştu. Herhangi bir ihlal tespit etmeyen yetkililer, yardımları sürdürecek.
• İsrail’in 7 Ekim’den bu yana Gazze’ye yönelik saldırılarında şu ana kadar hayatını kaybedenlerin sayısı 14 bini geçti. Yaşamını yitirenlerin büyük bir bölümünü kadınlar ve çocuklar oluşturuyor. 
• Murat Yetkin’in yazısı: ‘Gazze’de ateşkes: Mısır ve Katar sağladı, Türkiye’nin adı geçmedi’
• Hamas’ın rehin tuttuğu insanların akrabaları ve Gazze’de yakını bulunan Filistinlilerle ayrı ayrı görüşen Katoliklerin ruhani lideri Papa, bölgedeki çatışmanın savaşın ötesine geçerek ‘terörizme’ dönüştüğünü söyledi.

ABD ordusu, Irak’ın başkenti Bağdat’ın batısındaki Ayn El-Esad hava üssünün yakın menzilli balistik füzeyle hedef alındığını duyurdu. Saldırıda sekiz askerin hafif yaralandıkları açıklandı. Söz konusu saldırının geldiği noktayı tespit eden ABD ordusu, buraya yönelik AC-130 tipi bir uçakla karşı saldırı düzenledi. 

• Irak, ABD ordusunun bu saldırısını ‘egemenlik haklarının ihlali’ olarak yorumladı.

İnsan Hakları İzleme Örgütü, Çin’in ‘İslam’ın yaşanması engellemeye yönelik sistematik bir çaba’ içinde olduğunu öne sürdü. Yeni bir rapor yayınlayan kurum, Çin’in camileri kapattığını ve yıktığını duyurdu. Uygur Türklerine karşı sistematik insan hakları ihlalleriyle suçlanan Çin, iddiaları her seferinde reddediyor.

ekonomi

Fotoğraf: Sven Hoppe / Depo Photos

ChatGPT’nin geliştiricisi ‘OpenAI’ şirketinin kurucu ortağı Sam Altman, birkaç gün önce yönetim kurulu tarafından kovulduğu CEO’luk görevine geri dönecek. Anlaşmaya göre şirketin yönetim kurulu değişecek. Altman’ın görevden alınmasının ardından şirket çalışanlarının büyük bir bölümü, Altman'ın göreve iade edilmemesi durumunda istifa edeceklerini açıkladıkları bir mektuba imza atmıştı.

İstanbul’da şebeke suyuna yüzde 15 oranında zam yapıldı. İSKİ, su fiyatlarına yüzde 48 oranında zam yapılması gerektiğini düşünüyordu. Ancak teklif yüzde 15’e revize edilerek oy birliğiyle belediye meclisinde kabul edildi.

Limit kullanım oranları, özellikle 25 bin lira ve altı limite sahip kredi kartlarında artmaya devam ediyor. Ayrıca kredi faiz oranlarındaki yükselişin ardından kredi kartı kullanımına yönelimin arttığı da gözlemleniyor. Asgari ödeme oranı ve üzerinde ödeme yapılan kartlarda faize bırakılan borçların toplam kart bakiyesine oranı yüzde 12.6 oldu. Asgari ödeme oranının altında ödeme yapılan kartlarda gecikmeye bırakılan borçların oranı ise yüzde 8.1 olarak belirlendi.

Avrupa Birliği üyesi ülkelerde yeni otomobile en yüksek vergi yüzde 27 ile Macaristan’da, en düşük vergi ise yüzde 17 ile Lüksemburg’da uygulanıyor. Türkiye’de yüzde 20 olarak uygulanan bu verginin yanı sıra motor hacmine ve satış bedeline bağlı olarak değişkenlik gösteren ÖTV de alınıyor.

Cumhurbaşkanı Erdoğan, Türk Lirası’ndaki değer kaybı sürecinin sonuna gelindiğini savundu: “Uyguladığımız dezenflasyon programı çok büyük ihtimalle lirada reel olarak bir değerlemeye sebep olabilir.”

ABD’de, dünyanın en büyük kripto para borsası Binance’e toplamda 4.3 milyar dolar ceza kesildi. Gerekçe ise kara para aklamayı önleme ve yaptırım yasalarını ihlal. Hakkındaki suçlamaları kabul eden Binance’in kurucusu ve CEO’su Changpeng Zhao istifa etti. Zhao ayrıca anlaşma kapsamında 50 milyon dolar ceza ödeyecek. Şirketin yeni CEO’su, üst düzey yöneticilerden Richard Teng olacak.

ABD merkezli çip üreticisi Nvidia’nın net kârı, 2023’ün üçüncü çeyreğinde geçen yılın aynı dönemine oranla yüzde 1259 artarak 9.2 milyar doları aştı. Net kâr, bir önceki çeyreğe oranla da yüzde 49’luk bir artış gösterdi. 

Küresel ayçiçek üretiminin bu yıl 22 milyon metrik tonla rekor seviyede çıkması bekleniyor. Bu tahminin gerçekleşmesi durumunda 1960’dan bu yana ilk kez ayçiçek rekoltesinde rekor kırılacak. Bunda Ukrayna’da henüz biten hasatın oldukça verimli geçmesinin büyük payı olduğu belirtiliyor.

spor

Fotoğraf: Craig Thomas / Depo Photos

Türkiye A Millî Futbol takımı, EURO 2024 elemelerindeki son maçında deplasmanda Galler’le 1-1 berabere kaldı. Grubunu lider bitiren Türkiye, kura çekimine ikinci torbadan katılacak. Turnuvaya katılmaya hak kazanan ülkeler.

• Kapsül Spor’un bugünkü sayısı: ‘Zamanlaman harikaydı’

Maracana’da Brezilya ile Arjantin arasında oynanan Dünya Kupası eleme maçı, tribünlerdeki olaylar yüzünden durdu. Arjantin millî marşının yuhalanması sonrası iki tarafın seyircileri birbirine girerken polis de taraftarlara müdahale etti. Bu esnada, Messi liderliğindeki Arjantin soyunma odasına gitti. Maçı Otamendi’nin golüyle kazanan Arjantin, Brezilya’nın Maracana’da Dünya Kupası elemelerindeki 64 maçlık yenilmezlik serisine son verdi.

Volkan Demirel’in Hatayspor idmanında kaleye geçtiği anlar. 

kapsül öneriyor

• Veteriner hekim Yeter Öcal anlatıyor: ‘Kedinizin ömrünü nasıl uzatırsınız?’
• TIME seçkisi: ‘2023’ün en iyi 100 fotoğrafı’
• Deniz Tekin’in yeni albümü: ‘Yüzyıllardır Aynı Dert’
• Yönetmen Ken Loach’un verdiği söyleşi: “Bir daha film çekeceğimi sanmıyorum.”
• ‘Ayaküstü Lezzetler’ bölümü: ‘İstanbul’un en iyi sosislileri’
• KALT’ın ‘İşte Bu Bizim Hikâyemiz’ podcasti bölümü: ‘Lanetli İl’

günün sözü

“Binanız yeniyse, deponuz temizse, şebeke suyunu içmekte bir mahsur yok.”

İstanbul’daki su sorununu anlatan İSKİ Genel Müdürü Şafak Başa.