Sayı: 1.127 - Ortalama okuma süresi: 8 dakika (1.770 kelime)

🌞 Ülke genelinde güneşli bir hava bekleniyor. Güney kesimlerdeki hava sıcaklıkları yer yer 40 dereceyi aşacak.

$: 33,32 📈 €: 36,55 📈 BIST 100: 9.893 📉 ₿: 54.309 USD 📉

# Sosyal medyanın gündeminde, voleybolcu Naz Aydemir Akyol’ın sekiz ay önce Nevşin Mengü’ye verdiği röportajın ‘343 Digital’ kanalında Ersin Düzen montajlanarak yayınlanması var. 

🎧 kapsül | günlük doz, tüm podcast platformlarında ve YouTube’da. Kapsül’ün uygulaması iOS ve Android’de. 

Kara pazartesi

Küresel hisse senedi piyasalarında son yılların en büyük düşüşleri yaşandı. ABD Merkez Bankası’nın (Fed) faiz indirimleri için geç kaldığı algısının yanı sıra jeopolitik gelişmelerin etkisiyle yaşanan satış baskısı, haftanın ilk gününde şiddetlendi.

Günün ilk ‘çöküş’ haberi Japonya’dan geldi. Japon Topix endeksi günü yüzde 12.23’lük düşüşle tamamladı. Topix’in vadeli endeksinde yaşanan kayıplar devre kesicilerin çalışmasına neden oldu. 16 Temmuz’da zirveyi gören endeks, şu anda yüzde 24’ten fazla bir oranda düşmüş durumda. Yine Japonya’daki Nikei 224 endeksi de yüzde 12.40 oranında düştü. Bu endeks de zirvesinden yüzde 26 aşağıya geldi. 

Güney Kore'de Kospi endeksi yüzde 8.77 değer kaybıyla 2.441 puandan günü tamamladı. Hong Kong'da Hang Seng endeksi yüzde 2.05 azalışla 16.593 puanda, Çin'de Şanghay bileşik endeksi yüzde 1.5 düşüşle 2.860 puanda, Hindistan'da Sensex endeksi yüzde 3 düşüşle 78.520 puanda bulunuyor.

Borsa İstanbul da yaşanan düşüş dalgasından nasibini aldı. BIST 100 endeksi güne 703 puan düşüşle 9769 puandan başladı ve hemen devre kesti. Yarım saat sonra açılan endekste gün içinde bir kez daha devre kesici kullanıldı. Endeks, günü yüzde 5.54’lük düşüşle 9893 puandan kapattı. 

ABD’de ise cuma günü başlayan düşüş dalgası sürüyor. Nasdaq 100 endeksi yüzde 6, S&P 500 endeksi ise yüzde 4.2 düşüşle güne başladı. Microsoft hisseleri yüzde 4,6, Alphabet yüzde 6, Tesla yüzde 12, Meta Platform yüzde 6.8 ve Amazon yüzde 8.3 düştü. 

TSİ 19.30 itibarıyla Nasdaq 100 endeksindeki düşüş yüzde 2.27, S&P 500 endeksindeki düşüş yüzde 1.99 oldu.

Kripto paralar da düşüş trendine eşlik etti. Bir ara 49 bin dolara kadar düşen Bitcoin, hâlihazırda 54 bin doların üzerinde işlem görüyor.

Pandemi döneminde açılan İstanbul Bakırköy’deki Prof. Dr. Murat Dilmener Acil Durum Hastanesi’nin yeni doğan ünitesinde sıcak su borusunun patlaması sonucu asma tavan çöktü. Bulundukları bölümden nakledilen prematüre bebeklerden biri hayatını kaybetti. Atatürk Havalimanı yerleşkesine yapılan hastane, 45 gün içinde tamamlanmıştı. 

İstanbul’a su sağlayan barajlardaki doluluk oranı yüzde 56.72 olarak ölçüldü. 

İstanbul Beyoğlu’ndaki Salı Pazarı Yokuşu’nda yer alan gökkuşağı rengindeki merdivenler, YediHilal Derneği tarafından Filistin bayrağı renklerine boyandı. Merdivenleri beyaza boyayan Beyoğlu Belediyesi’nin başkanı İnan Güney, “Hanzala resmi sembolik olarak duvara asıldı, yakında kalıcı olacak. Filistin bayrağı ise kendisine yakışan bir noktada yerini alacak” dedi. 

politika

3 Ağustos’tan bu yana erişime engelli olan Instagram, BTK yetkililerinin verdiği bilgiye göre ‘Atatürk’e hakaret’, ‘kumara ve uyuşturucuya yönlendirme’, ‘çocuğa yönelik cinsel istismar’ dahil dokuz ayrı katalog suç nedeniyle kapatıldı. Konuyla ilgili ilk kez konuşan ve “Bir dijital faşizmle karşı karşıyayız” diyen Cumhurbaşkanı Erdoğan, şirketle henüz işbirliği sağlanamadığını söyledi. Bugün Instagram yetkilileriyle görüşeceklerini duyuran Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Uraloğlu, “Olumlu gelişmelerin olmasını bekliyoruz” dedi. Görüşmeyle ilgili henüz bir açıklama yapılmadı. BTK’nın katalog suçlara ilişkin engelleme kararları için mahkeme kararı aranmazken Instagram’ın idare mahkemesine yürütmeyi durdurma başvurusu yapma seçeneği bulunuyor. Elektronik Ticaret İşletmecileri Derneği tahminine göre Instagram’a getirilen yasakla günlük 1.9 milyar liralık bir e-ticaret hacmi etkileniyor. 

CHP, tüzük değişikliği için 6-9 Eylül tarihlerinde olağanüstü kurultaya gidecek. Osmaniye milletvekili Asu Kaya, 487 oyla partinin yeni ‘kadın kolları başkanı’ seçildi. 

Milis güçleri silahlandırdığı ve eğittiği iddia edilen SADAT’ın kurucusu eski Tuğgeneral Adnan Tanrıverdi 79 yaşında öldü. Şubat 2012’de SADAT’ı kuran Tanrıverdi, 2016’dan 2020’ye dek Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın başdanışmanlarından biriydi ve Güvenlik ve Dış Politika Kurulu’nun üyesiydi. “Mehdi gelecek. Ortamı hazırlamalıyız” sözlerinin ardından tepki gören Tanrıverdi, Cumhurbaşkanlığı bünyesindeki görevlerinden istifa etmişti. 

Eski bakanlardan Cavit Çağlar’ın Cansu Çamlıbel’e verdiği söyleşi: “Enflasyonu şu 5-6 ay içinde dizginleyemezlerse yeni yılda seçim olur.”

kültür - yaşam

Fotoğraf: Kamil Kalkan / Unsplash

İstanbul’da bir günde 16 kamyona denk gelen 320 ton börek tüketiliyor. Bu her gün 10 kişiden birinin börek satın aldığını gösteriyor. Sektör verilerine göre kol böreğinde kıymalı, su böreğinde ise peynirli tercih ediliyor. Üretilen ve satışı yapılan her 100 kilogram kol böreğinin yarısı kilosu kıymalı, kalan yarısı ise diğer bütün çeşitlerden oluşuyor.

Ukrayna’da yaklaşık iki buçuk yıl önce Rusya tarafından işgal edilen bölgelerde savaş turizmi başladı. Haftalık turun 4 bin dolara ulaştığı bu bölgelerde, yalnızca Kiev’in dış mahallelerinde altı saatlik bir tur 170 dolara geliyor. Ziyaretçilerin çoğunun ABD’li erkekler olduğu bu turlara bazıları savaş kayıplarını ticarileştirdiği gerekçesiyle karşı çıkarken bazıları burada yaşanan vahşetin görülmesini gerekli buluyor.

📺 Burdur’da yaşayan Sebahattin Şimşek’in 400 bin lira harcayarak piyasa değeri 2 milyon lira olan 1964 model Ford Mustang’e benzettiği arabası.

İngiltere’de, ‘Khaleesi’ adlı altı yaşındaki kız çocuğunun pasaport başvurusu ismi nedeniyle reddedildi. HBO’nun ikonik dizisi ‘Game of Thrones’un popüler karakterlerinden birinin ismi olan ‘Khaleesi’, 2018’de en popüler bebek isimlerinde ilk 1.000’in içindeydi. Altı yaşındaki Khaleesi’ye, ismin yapım şirketi Warner Bros’a ait ticari bir marka olduğu ve şirketten izin almadan işlem yapılamayacağı söylendi.

dünya

Fotoğraf: Yat Him Wong / Depo Photos

İngiltere’nin Southport kasabasında üç çocuğun hayatını kaybettiği bıçaklı saldırının failinin Müslüman ve göçmen kökenli olduğu yönündeki yanlış haberlerin ardından bu bölgede çıkan olaylar ülke geneline yayıldı. Özellikle Rotherham kasabasındaki göçmen karşıtı aşırı sağcı protestolar şiddet olaylarını da beraberinde getirdi. Sığınmacıların ve düzensiz göçmenlerin kaldığı bir otelin önünde toplanan protestocular oteli ateşe vermeye çalıştı. Söz konusu bıçaklı saldırıda 11 kişi de yaralanmıştı. Beşi çocuk yedi kişinin hayati tehlikesi devam ediyor. 

• Ülke genelindeki protestolarda 500’e yakın kişi gözaltına alındı. Başbakan Keir Starmer, şiddet içeren gösterileri ‘aşırı sağın haydutluğu’ olarak niteledi. Hükümetin düzenlediği acil durum toplantısında özel tedbirleri onayladı. Buna göre eylemcilerin hâkim karşısına hızla çıkarılabilmesi için gerekirse 24 saat çalışacak nöbetçi mahkemeler görevde olacak.

İsrail’in Gazze’ye yönelik saldırıları sürüyor. Pazar günü aralarında bir hastane kompleksi içinde yerlerinden edilmiş Filistinliler için kurulan çadır kampta barınan dört kişinin de olduğu 18 kişi hayatını kaybetti. İsrail’de ise bir Filistinlinin bıçaklı saldırısında iki kişi öldü. 7 Ekim’den bu yana devam eden saldırılarda en az 39 bin 550 Filistinli yaşamını yitirdi. Bunların büyük bölümünü kadınlar ve çocuklar oluşturuyor.

Ukrayna, daha önce Batılı ülkeler tarafından sözü verilen F-16 tipi savaş uçaklarına kavuştu. Cumhurbaşkanı Zelenskiy, Ukraynalı pilotların ülke içindeki operasyonlarında bu savaş uçaklarını kullanmaya başladıklarını duyurdu. Ukrayna’ya kaç adet F-16 gönderildiği ise açıklanmadı. ABD lideri Biden 2023’ün ağustos ayında, kullanılmış F-16'ların Ukrayna'ya konuşlandırılması için onay vermişti; ancak ABD kendi uçaklarından herhangi birini sağlamayacaktı. Belçika, Danimarka, Hollanda ve Norveç, sonraki aylarda Ukrayna'ya 60'tan fazla F-16 vermeyi taahhüt etmişti.

Bangladeş’te en az 280 kişinin hayatını kaybettiği hükümet karşıtı protestolar sonucunda Başbakan Hasina istifa ederek başkent Dakka’dan helikopterle ayrıldı. Hasina’nın Hindistan’a gittiği belirtiliyor. Ülkede kısa zamanda geçici bir hükümet kurulması planlanıyor. Hükümete kimin başkanlık edeceği henüz belli değil. Bangladeş’te geçen ay kamu hizmeti veren kuruluşlarda çalışanlara ilişkin kontenjanların kaldırılması talebiyle başlayan protesto gösterileri, daha geniş çaplı hükümet karşıtı bir harekete dönüşmüştü. Hayatını kaybedenlerin büyük bir bölümünü polis tarafından vurulanlar oluşturuyor. 

ekonomi

Fotoğraf: Kamil Kalkan / Unsplash

TÜİK verilerine göre temmuz ayında enflasyon yüzde 3.23, yıllık bazda ise yüzde 61.78 oldu. Aralık ayından bu yana fiyat artış oranı ise yüzde 28.76. Geçen yılın aynı ayına kıyasla en fazla artışın olduğu grup yüzde 104.5 ile eğitim, en az artışın olduğu grup ise yüzde 39.57 ile giyim ve ayakkabı oldu. Gıda ve alkolsüz içecekler ile alkollü içecekler ve tütün gruplarında ise geçen yıla göre artış sırasıyla yüzde 59 ve yüzde 60 seviyesinde. Aylık bazda en yüksek artış ise yüzde 8.08 ile konut grubunda kaydedildi. Bunda temmuz ayında elektrik faturalarına gelen yüzde 38’lik zam etkili. TÜİK endeksine dahil edilen 143 temel başlıktan 115’inin fiyatı arttı, 24’ünün düştü, 4’ünün ise sabit kaldı.Bağımsız araştırma grubu ENAG ise aylık enflasyonu yüzde 5.91, yıllık enflasyonu yüzde 100.88 olarak hesapladı. Hazine ve Maliye Bakanı Şimşek, aylık enflasyonun ‘geçici etkiler’ nedeniyle arttığını söyleyerek “Önümüzdeki dönemde enflasyondaki düşüş daha çok hissedilecek” dedi.

Temmuz ayında sigara fiyatlarına yapılan zamların ardından Philip Morris grubunda bir zam daha yapıldı. Tekel Bayileri Yardımlaşma Başkanı Erol Dündar daha önce, temmuz ayında gelen zamların 8-9 lira civarında olması gerektiğini ancak Philip Morris’in ortalama 4 lira fiyat artışı yapması nedeniyle diğer grupların da zammın geri kalan kısmını ertelediğini söylemişti. Yeni zamla birlikte gruba ait en düşük fiyatlı sigara 69, en yükseği ise 77 liraya yükseldi.

Ticaret Bakanı Bolat, Temu ve Alibaba gibi çevrimiçi platformlar üzerinden Çin’den ürün alıp Türkiye’de satış yapanlara ilişkin “Gerekli kararları aldık, yakında göreceksiniz” dedi. Bakanlık ayrıca markaların tanıtımlarını yapıp ‘reklam’ olduğunu belirtmeyen sosyal medya fenomenleri Cem Özkök ve Şeyma Subaşı’ya para cezası kesildiğini açıkladı. 

Forbes’un temmuz ayı listesine göre dünyanın en zengin insanı 232.1 milyar dolarlık servetiyle Tesla ve SpaceX’in sahibi Elon Musk olmaya devam etti. İkinci sırada 202.1 milyar dolarlık servetiyle Amazon’un sahibi Jeff Bezos, üçüncü sırada ise 175.4 milyar dolarlık servetiyle lüks marka grubu LVMH’nin başkanı ve genel müdürü Bernard Arnault bulunuyor.

Japon para birimi yen, son bir ayda dolar karşısında yüzde 13 değer kazandı. 2 Ocak’tan bu yana en yüksek seviyesine ulaşan dolar/yen paritesi şu sıralarda 143.3 seviyesinde işlem görüyor.

spor

Fotoğraf: Depo Photos

Türkiye'nin Olimpiyat tarihindeki ilk yüzme finaline çıkan 16 yaşındaki Kuzey Tunçelli, 1.500 metre serbest stil yarışını beşinci tamamladı ve ‘dünya gençler rekoru’nun sahibi oldu. Artistik jimnastikte Ferhat Arıcan paralel bar finalinde beşinci oldu. Arıcan, Tokyo 2020’de bronz madalya elde etmişti. Erkekler güreş 60 kilo grekoromen stilde mindere çıkan Enes Başar, son 16 turunda Rumen Razvan Arnaut’a yenilerek çeyrek finale yükselemedi. 

Tarihî farkla sona madalyanın sahibini bulduğu erkekler 100 metre finali ve dünden bugüne bu kategoride alınan sonuçlar. Paris 2024’ün güncel madalya tablosu.

Sırp raket Djokovic’in İspanyol rakibi Alcaraz karşısında tek erkeklerde altın madalyaya uzandığı maçın özeti.

Seine Nehri’nde geçen hafta düzenlenen triatlon yarışmalarına katılan Belçikalı sporcu Claire Michel’in dört gündür hasta olduğu ve tedavi gördüğü, İsviçreli Adrien Briffod’un da mide iltihabı nedeniyle bu sabahki yarışlarda yer almadıkları açıklandı. 100 yılı aşkın bir süredir yüzülmesi yasak olan nehir, 1.5 milyar dolarlık harcamayla Olimpiyatlara hazır hâle getirilmeye çalışılmıştı. Hatta Paris Belediye Başkanı Anne Hidalgo, nehrin temiz olduğunu göstermek için Olimpiyatların açılışından hemen önce Seine’de yüzmüştü.

UEFA kupalarındaki temsilcilerimizin rakipleri: Fenerbahçe (Lille’i elemesi durumunda) Slavia Prag-Union Saint-Gilloise galibi, Galatasaray-Young Boys, Beşiktaş (Partizan-Lugano galibi), Trabzonspor (Rapid Wien'i elemesi hâlinde) Braga-Servette galibi, Başakşehir (Iberia Tiflis'i elemesi hâlinde) St.Patrick's-FC Sabah galibi. 

Spor ekranı: Eurosport 1 (19.50/Atletizm-Ersu Şaşma-Sırıkla Atlama final, 22:50/Erkekler Voleybol ABD-Brezilya), Eurosport 2 (20.30/Erkekler Futbol Fas-İspanya).

kapsül öneriyor

Kapsül’de hafta sonu | Business: ‘Zekâ nereye, yasa oraya’, Pazar: ‘Sait Faik ve tesadüfen eve dönmek’

Kiasmos’un Cercle performansı: ‘Live at Citadelle de Sisteron, France’

Pınar Erkan’ın yazısı: ‘Suadiye’de Tabakhane, Çılbıryan Kardeşler ve Bolbedros’

Houston Rockets forması giyen millî basketbolcu Alperen Şengün, ‘Pazar Sohbetleri’nde Fatih Altaylı’nın konuğu: “Pota altında kavga ederim!”

Koç Üniversitesi’nden Prof. Dr. Sami Gülgöz, Can Kozanoğlu ve Mirgün Cabas'ın podcasti ‘Nereden Başlasam?’ın konuğu: ‘Hafıza’

‘Dikkat Şahan Çıkabilir’ programından ‘Engin Jurnal'le 19:10 Ana Haber Bülteni’ bölümü: ‘Günde 12 sefer duş alıyorum’

günün sözü

“Türk turistler, Kuzey Avrupalılar gibi bir salata ile karın doyurmuyorlar. Huysuz değiller. Her şey için şikâyet etmiyorlar.”

Yunan turizmciler, bu yıl temmuz ayının ilk haftasına kadar ülkeye giriş yapan 182 bin Türk turistle yaşadıkları deneyimi anlattı.