Sayı: 1.197 - Ortalama okuma süresi: 6 dakika (1.668 kelime)

🌦️ Marmara Bölgesi’nde yağmur geçişleri görülebilir. Yurdun diğer bölgelerinde parçalı bulutlu bir hava bekleniyor. 

$: 34,33 📈 €: 36,56 📉 BIST100: 9.276 📈 ₿: 84.504 USD 📈

# Sosyal medyanın gündeminde, ‘yasadışı bahise teşvik’ soruşturmasında gözaltına alınan sosyal medya fenomeni İbrahim Yılmaz var.

🎧 kapsül | günlük doz, tüm podcast platformlarında ve YouTube’da. Kapsül’ün uygulaması iOS ve Android’de.

Bahisler kapandı

‘Yasadışı bahise teşvik’ suçlamasıyla yürütülen soruşturmada aralarında şarkıcı Serdar Ortaç, sunucu Mehmet Ali Erbil ve sosyal medya fenomenlerinin de bulunduğu 16 kişi gözaltına alındı. Toplam 23 kişi hakkında gözaltı kararı bulunuyor.

Eski futbolcu ve yorumcu Batuhan Karadeniz dahil beş kişinin yurtdışında olduğu, diğer iki kişinin ise hâlen arandığı açıklandı. Uzun süredir sağlık sorunları yaşayan Erbil ve Ortaç, ilk ifadelerini savcıya verdi. 

Gözaltındaki tüm sanıklar tutuklama talebiyle adliyeye sevk edildi. Adliye koridorunda “İddialar doğru değil ama topluma yine de kötü örnek oldum” diyen Ortaç, ‘ev hapsi’ kararıyla serbest bırakıldı. Erbil ise sevki sırasında yakınlarına "Tutuklandım" dedi ancak görevliler 'tutuklama talebi' olduğunu söyledi.

Erbil, Ortaç ve Karadeniz dışında şüpheliler arasında en dikkat çeken isim YouTube’da 2 milyon ve Instagram’da 18.9 milyon takipçiye sahip olan İbrahim Yılmaz. 

Adliye çıkışında konuşan Ortaç, “Bilinçsizce oldu, beni otel açılışına davet ettiler. Malta’ya gittim. Restoran açılıyordu, oyunu çektiler. Oyuna geldik. Mehmet Ali Erbil de benimle Malta'daydı. Onun bir suçu yok" dedi.

Soruşturmada adı geçen diğer isimler: Zorbey Erkoçlar, Esma Sözen, Sefa Caner Sarıçam, Doğukan Demirtaş, Aleksandr Menshıkov, Umut Kahraman, Ramiz Nurçin, Emircan Çelik, Emirhan Karuç, Aleyna Göreci, Muhammed Sümertaş, Soner Kabakçı, Nisa Yaren Nur Çiloğlu, Yağmur Yaprak, Fuat Emre Nalbant, Atakan Efe, Ramazan Karkin.

Türkiye’deki durum

Türkiye’de bulunan altı yasal bahis sitesinin 27 milyon üyesi var. Yasadışı bahis oynayanların sayısının yaklaşık 14 milyon olduğu tahmin ediliyor. Yeşilay’ın ülke genelindeki 107 bağımlılık merkezinde tedavi görenlerin yüzde 36’sı, bahis ve kumar bağımlısı. Bir bahis sitesinin kazancının günde 5-6 milyon lira olduğu tahmin edilirken herhangi bir bahis sitesi hakkında erişim engeli kararı alındıktan sonra kapatılma süresi 15 günü buluyor.

Gazeteci Emrullah Erdinç operasyonun detaylarını anlatıyor. ‘Bahis Çukuru’ kitabının yazarı gazeteci Ayhan Şensoy, Türkiye ve dünyadaki bahis ağını anlatıyor. Canlı yayınlarda bahis sitesi reklamları.

İstanbul'a su sağlayan barajlardaki doluluk oranı yüzde 29.26 olarak ölçüldü. "İki yıldır ciddi bir kuraklık yaşıyoruz. Bireysel su tüketimimizi azaltalım" çağrısı yapan İSKİ Genel Müdürü Başa, İstanbul'da şu an için için bir su sıkıntısı öngörülmediğini belirtti.

İstanbul Şişli'de mezarlıkta cansız bedeni bulunan 6 yaşındaki Şirin Elmas Hanilçi'nin öldürülmesine ilişkin soruşturmada, cinsel istismar bulguları tespit edildi. Tutuklanan kâğıt toplayıcısı Mustafa Ören, çocuğu mezarlıkta boğarak öldürdüğünü itiraf etmişti.

İstanbul Adalar için Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nın hazırladığı imar planları için mahkemeden yürütmeyi durdurma kararı çıktı. 1984’te SİT alanı ilan edilen Adalar için 2021’de ‘Özel Çevre Koruma Bölgesi’ kararı çıkmıştı. Adalar’ın imar planlama yetkisi, İBB’den alınarak bakanlığa devredilmişti.

Hakem Halil Umut Meler’e saldıran Ankaragücü’nün eski başkanı Faruk Koca, üç ayrı suçtan 4 yıl 7 ay 12 yıl hapse mahkûm edildi. Mahkeme, hükmün açıklanmasını geri bıraktı. AKP’li eski vekil Koca, saldırının ardından Ankaragücü’ndeki görevinden istifa etmişti. 

Ankara Kennedy Caddesi'nde yer alan ABD'nin eski büyükelçilik binası, Trabzonlu bir iş insanının sahibi olduğu firma tarafından satın alındı. Satış bedeli ve detaylarının belirsiz olduğu anlaşma, 17 dönümlük araziyi kapsıyor. Büyükelçilik, Ağustos 2022’de Çukurambar’a taşınmıştı.

Türk Dünyası Ortak Alfabe Komisyonu’nda yer alan Prof. Dr. Mustafa Öner anlatıyor: “Q, X, Ň, Ä, Ŭ harfleri Türk alfabesine girmeyecek. Yazı değişikliği olmayacak. O harfleri diğer Türk devletleri kullanacak.”

politika

ABB Başkanı Yavaş, belediyenin düzenlediği konserlere yapılan harcamalarla ilgili iddialara ilişkin basın toplantısı düzenledi. Televizyonlar ve gazetelere kapalı olan toplantıyı, sadece haber ajansları takip etti. Yavaş, 29 Ekim'de verdiği konser için Ebru Gündeş ve ekibine toplam 4 milyon 750 bin lira ödediklerini söyledi. "Bir algı operasyonunun içindeyiz" diyen Yavaş, ‘yanlış bilgilerin’ ‘belli amaçlarla’ sızdırıldığını savundu. Yavaş, 2021’den itibaren millî bayramlarda verilen konserlere ödenen tutarları da paylaştı.

Kayyum atanan İstanbul Esenyurt’un tutuklu belediye başkanı Ahmet Özer hakkında ‘terörizmin finansmanı’ suçlamasıyla yeni bir soruşturma açıldı. TBMM Başkanı Kurtulmuş'la konuşan CHP heyetinin, belediye binasına girişine izin verildi. Soruşturmayı yürüten başsavcı Akın Gürlek’in eşi Elif Gülşah Gürlek, Sermaye Piyasası Kurulu (SPK) üyeliğine atandı. Middle East Eye’ın haberine göre, DEM Parti’den seçilen 37 belediye başkanı hakkında soruşturma hazırlığı yürütülüyor. İsmail Saymaz’ın yazısı: ‘Özer’i TBMM’ye çağırıp ‘Çözüm’ için dinlemişler’

Murat Yetkin’in yazısı: ‘Erdoğan, 10 Kasım’da kapsamlı bir siyasi-askerî operasyonu duyurdu’

Barış Terkoğlu'nun yazısı: 'Önümde duran üç fotoğraf'

kültür - yaşam

Küçükçekmece Cemevi projesi. (Fotoğraf: Emre Arolat Architecture / Instagram)

Bu yıl 17.’si düzenlenen Dünya Mimarlık Festivali’nde (World Architecture Festival), Türkiye’den dört yapıya ödül verildi. ‘Kültür’ kategorisinin kazananı İstanbul Modern olurken aynı kategoride ‘yüksek övgüye değer görülen’ eser Çanakkale kıyılarındaki Seddülbahir Kalesi olarak belirlendi. Konya’daki Kalyon Karapınar GES Santrali, ‘üretim, enerji ve lojistik’ kategorisinde ödüle değer görüldü. Henüz tamamlanmayan binalara verilen ‘Geleceğin Projesi’ ödülü ise Küçükçekmece Cemevi’nin oldu. 

ABD’li şarkıcı Taylor Swift, MTV Avrupa Müzik Ödülleri’nde (MTV EMA) yedi kategorinin dördünde ödül alarak geceye damgasını vurdu. Swift, ‘En İyi Sanatçı’, ‘En İyi ABD'li Sanatçı’, ‘En İyi Canlı Sanatçı’ ve ‘Fortnight’ klibiyle ‘En İyi Video’ ödüllerini topladı. Güney Afrikalı şarkıcı Tyla ise ‘En İyi Afrobeats’, ‘En İyi R&B’ ve ‘En İyi Afrikalı Şarkıcı’ kategorilerinde üç ödül birden aldı. Ödül töreninin açılışında sahnede olan ABD’li şarkıcı Benson Boone ‘En İyi Yeni Sanatçı’ dalında ilk EMA ödülünü kazandı. 📸 Geceden fotoğraflar.

dünya

Fotoğraf: Omar Ashtawy / Depo Photos

İsrail ordusunun Lübnan’ın kuzeyi ve Gazze’ye yönelik hava saldırılarında en az 78 kişi hayatını kaybetti. Lübnan’ın başkenti Beyrut’un kuzeyindeki Almat’a düzenlenen saldırılarda yedisi çocuk en az 23 kişi yaşamını yitirdi. Gazze’nin kuzeyinde hedef alınan iki evde en az 30 kişi öldürüldü; Cebeliye’deki bir başka saldırıda ise 13’ü çocuk en az 25 kişi hayatını kaybetti. İsrail ordusunun Lübnan’a yönelik son yedi haftadaki saldırılarında 3 binden fazla insan öldürüldü, 14 binden fazla insan da yaralandı.

Rus ordusunun Ukrayna’nın güneyine yönelik düzenlediği hava saldırılarında beşi çocuk en az altı kişi hayatını kaybetti. Ukrayna, Rusya tarafından gönderilen 74 insansız hava aracından 39'unu ve iki füzeyi düşürdüğünü duyurdu. Ukrayna ordusu da 145 adet silahlı insansız hava aracıyla Rusya’daki çeşitli hedefleri vurmaya çalıştığını açıkladı. Bu SİHA’ların 84’ü Rus ordusu tarafından düşürüldü. Öte yandan Rusya Dış İstihbarat Servisi, ABD'nin Ukrayna liderini değiştirmek için ülkede 2025 yılında başkanlık seçim düzenlemeyi planladığını ileri sürdü: “Seçimdeki adaylar ise ABD tarafından istişare edilerek belirlenecek.”

Almanya Başbakanı Scholz, ocak ayındaki güven oylamasının 25 Aralık’taki Noel’den önceye çekilebileceğini duyurdu. Üç partinin oluşturduğu koalisyon hükümeti, Maliye Bakanı Lindner’in görevden alınmasıyla bir açmaza girmişti. Halkın büyük bir kesimi de erken seçim talep ediyor. Güncel bir ankete göre Scholz'un partisi Sosyal Demokrat Parti’nin oy oranı yüzde 15, koalisyon ortağı Yeşiller Partisi yüzde 10 ve koalisyondan ayrılan FDP'nin oy oranı ise yüzde 4 olarak ölçüldü.

Avrupa Birliği’ne üye ülkeler geçen yıl toplamda 3.7 milyon adet oturma izni vererek bir rekora imza attı. En fazla oturma izni verilenler 300 bini aşkın kişiyle Ukraynalılar oldu. Onları 281 bin izinle Belaruslular ve 207 bin izinle Hintliler takip etti. Oturma izni verilen Türklerin yüzde 31.8’i iş, yüzde 31.6’sı aile, yüzde 20.3’ü diğer nedenler ve yüzde 16.4’ü eğitim kaynaklı başvuru yapmıştı. Çalışma izinleri genel toplamın yüzde 33.8'ini oluşturuyor.

BBC Türkçe’nin derlemesi: ‘Hollanda, bir seks işçisinin katilini hologramla arıyor’

ekonomi 

Asgari ücret son 10 yılda yoksulluk sınırının yüzde 40’ına bile ulaşamadı, Ocak 2014 ile Ekim 2024 arasındaki 130 ayın yalnızca 12’sinde açlık sınırının üzerine çıkabildi. 2022 verilerine göre Türkiye’de her 10 işçiden 6’sı asgari ücret ve onun yüzde 20 üzerinde bir ücretle çalışıyor. Öte yandan DİSK-AR’ın hesaplamasına göre 2002’de asgari ücretin iki katından fazla bir ücretle çalışanların oranı yüzde 40.1 iken bu oran 2022’de yüzde 18.1’e düştü. TÜİK verilerine göre 2012’de brüt asgari ücret, brüt ortalama ücretin yüzde 44’ü iken bu oran 2020’de yüzde 73’e yükseldi. Bir diğer deyişle asgari ücret, ortalama ücret hâline geldi. 

TÜİK verilerine göre eylül ayında işsiz sayısı bir önceki aya göre 35 bin kişi artarak 3 milyon 100 bin oldu. İşsizlik oranı yüzde 8.6’ya, istihdam edilenlerin oranı da yüzde 49.7’ye yükseldi. Zamana bağlı eksik istihdam, potansiyel işgücü ve işsizlerden oluşan atıl işgücü oranı ise yüzde 25.6.

📝 Alaattin Aktaş’ın yazısı: ‘Politika faizi (muhtemelen) 23 Ocak’ta indirilecek’

Özel okul ücretlerine, erken kayıt dönemi indirimi olmasına rağmen, yüzde 80’e varan oranlarda zam yapıldı. 2025-2026 eğitim öğretim dönemi için ocak ayında belirlenen tavan zam oranı öncesinde belirlenen indirimli ücretler bile 20 bin lirayı buldu.

Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın, yüksek gelir grubundan ABD’li ve Çinli turistleri hedeflediği tanıtım kampanyaları yapacağı belirtiliyor. Türkiye gazetesinin haberine göre havayolu şirketleri ve sosyal medya hesaplarıyla yapılacak ortak bütçeli kampanyalarda, turizmi çeşitlendirme ve ülkede kalma zamanının artırılması da hedefler arasında.

Almanya’da ‘dört gün çalışma’ pilot projesine katılan şirketlerin yarısında toplantı sayısı ve süresi azaltıldı. Şirketlerin dörtte biri, verimliliği artırmak için dijital araçları daha fazla kullandı. Çalışanlar daha fazla sayıda adım attı, fiziksel olarak daha aktifleşti ve haftalık ortalama 38 dakika daha fazla uyuyabildi. Ancak diğer ülkelerdeki projelerde olduğu gibi hastalık izinlerinde belirgin bir düşüş veya çevreye olumlu etkiler gözlenmedi. Uzmanlar bunda, pilot projeye katılan şirketlerin projeyi tam olarak uygulamamasının etkili olabileceği görüşünde. Altı ay boyunca dört gün çalışma projesine başvuran 45 şirketin ikisi projeden çekildi, kalanların da yalnızca üçte biri iş gününü azalttı.

Euro, dolar karşısında mayıs ayından bu yana en düşük seviyesine geriledi. Düşüşte, Trump’ın yeniden ABD Başkanı seçilmesi sonrası olası gümrük tarifeleri konusundaki endişeler etkili oldu. Euro/dolar kuru 1.06536’a kadar düştü. 

spor

Fotoğraf: BBC

Yol bisikleti sprinteri Mark Cavendish, 39 yaşında bisiklet kariyerini noktaladığını duyurdu. 35 Fransa Bisiklet Turu etap galibiyetinin yanı sıra, 17 İtalya Bisiklet Turu ve üç İspanya Bisiklet Turu etap galibiyetlerini kazanan Cavenrish, 2011’de Yol Bisikleti Dünya Şampiyonu olmuş; 2009’da Milano-Sanremo’yu kazanmıştı.

Beşiktaş ve Maccabi Tel Aviv’in 28 Kasım’daki UEFA Avrupa Ligi maçının, Macaristan’ın Debrecen şehrinde seyircisiz oynanmasına karar verildi.

Uluslararası Af Örgütü ile Spor ve Haklar İttifakı (SRA), FIFA’dan insan hakları sorunları nedeniyle Suudi Arabistan’ın 2034 Dünya Kupası için yaptığı teklifi durdurmasını talep etti. 2030 Dünya Kupası, Fas, İspanya ve Portekiz ortak organizasyonu ve ev sahipliğinde gerçekleşecek. 2034 için şu ana kadar teklif veren tek ülke ise Suudi Arabistan. 

Spor ekranı: Zverev-Rublev (22.30/SSport), Thunder-Clippers (04.00/SSport).

kapsül öneriyor

Melike Şahin’in yeni albümü: ‘Akkor’ ve The Cure yeni albümü: ‘Songs Of A Lost World’

Fotoğraflı seçki: 'Socialist Modernism in Germany'

Tarihçi Cemal Kafadar’ın çevrimiçi konferansı: ‘Fesadın Lezzeti ve Cumhurun Cemiyyeti: 17. Yüzyılda Nizam Mücadeleleri’ 

Faruk Bildirici’nin yazısı: ‘Haber kanallarının reytingleri düşüşte’

Petek Çırpılı’nın yazısı: ‘Kent ve semt pazarları: Eski zaman AVM’leri’

Kapsül’de hafta sonu | Business: ‘Öğretileriyle Brand Week Istanbul', Pazar: ‘Sokağın sesi: Beyoğlu Caz Festivali’

günün sözü

“İnanıyorum ki Yiğit yeniden gelecek çünkü iki yılı burada geçti. Kışı burada geçirdi. Muhakkak gelecek.”

Ardahan’da Çıldır Gölü kıyısında besleyip büyüttüğü iki pelikandan birinin havaların soğumasıyla ilk kez göç ettiğini anlatan Turhan Kılıç.