Sayı: 157 - Ortalama okuma süresi: 4 dakika (964 kelime)

Altıncı gün: İliç'te neler oluyor?

Erzincan’ın İliç ilçesinde Anagold şirketinin işlettiği altın madeninde yaşanan toprak kayması sonucu göçük altında kalan dokuz işçi için arama kurtarma çalışmaları altıncı gününde.

Yaklaşık 120 saattir göçük altında olan işçilerin durumu hakkında konuşan Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Bayraktar, altı işçinin dere yatağına gelen daha büyük toprak alanı içerisinde, üç işçinin ise manganez ocağının içerisinde olduğunu tahmin ettiklerini söyledi.  Bakan, manganez ocağındaki üç işçi için çalışmaların yoğunlaştırıldığını belirtti.

Başsavcılığın hazırladığı bilirkişi ön raporunda olay, ‘iş kazası’ olarak nitelendirildi. Raporda, yığın liçindeki çatlakların bilinmesine rağmen çalışmalara devam edildiği, işçilerin hayatlarının tehlikeye atıldığı vurgulandı. Çatlakların oluşmasının nedeninin de ihmal olduğu belirtildi.

Gözaltına alınan şirket çalışanı altı kişi tutuklanırken şirketin Türkiye müdürü C.D. de gözaltına alındı. Bakanlık, maden ocağının çevre izin ve lisans belgesini iptal etti.

İşçilerin durumu

Fotoğraf: Birgün

Haziran 2022’de maden sahasında yaşanan siyanür sızıntısını görüntüleyen Sedat Cezayirlioğlu, ‘halkı yanıltıcı bilgiyi alenen yayma’ suçu kapsamında gözaltına alındıktan sonra serbest bırakıldı. Cezayirlioğlu’nun maden sahasına 3 kilometre kadar mesafeye girmesi yasaklandı. Köyünün maden sahasına 180 metre olduğunu aktaran Cezayirlioğlu, adli kontrol hükümleri kapsamında günde iki kez imza verecek. 

Madende çalışan işçiler, Anagold Madencilik'te yetkili sendika olan Türkiye Maden İşçileri Sendikası’nın (Maden-İş) başkanı Hüseyin Gürbüz'ü protesto etti. Gürbüz'ün yanıtı "Şov yapma" oldu. İşçiler, Maden-İş'in ve Anagold'un kendilerini madende tehditle çalıştırdığını söylüyor.

Anagold’un taşeronu olan Çiftay şirketi, işçilerine "Gereksiz haberlere kulak asmayalım… Arkadaşlar hepimiz akşam vardiya saatinde işe çıkıyoruz" mesajı gönderdi.

Maden alanına 500 metre uzaklığındaki Bahçecik köylüleri, ‘siyanür sızıntısı’ korkusu ile içme sularını kullanmadıklarını söyledi. Köylüler, mera alanlarının da maden şirketi tarafından alınarak tel örgülerle çevrildiğini anlattı. Bakanlığa göre, dokuz ayrı noktadan alınan numunelerde su ve toprak ölçümlerinde olumsuzluğa rastlanmadı. 

İliç’te yaşananlardan sonra 22 farklı maden projesi yapılan başvuruların 11’ine onay verildi. Orman, tarım ve mera alanlarını kapsayan projeler, 190 futbol sahası büyüklüğündeki alanı kapsıyor. 

Dahası

• Bahadır Özgür’ün yazısı: ‘İliç’teki madenden bir de oligark çıktı’
• Gökay Başcan’ın izlenimleri: “Devlet ve şirket eliyle 'rıza üretimi' yapılmış. Bölge halkı madene mecbur bırakılmış.”
• Kansu Yıldırım’ın yazısı: ‘Büyük Anadolu yağması’
• Kemal Can’ın yazısı: ‘Organize işler bunlar’
• Çiğdem Toker’in yazısı: ‘Sömürge madenciliği’
• Görkem Kınacı’nın dosya haberi: ‘İliç’te yaşananlar Çöllolar’ı hatırlattı: 9 işçi 13 yıldır toprak altında’
• Gökçer Tahincioğlu’nun yazısı: ‘ABD elçisinden İliç'e uzanan yol: ÇED raporundaki itiraflar’

bir foto

Şeriban Alkış

Berlinli fotoğrafçı Nikita Teryoshin’in ‘Nothing Personal: The Back Office of War’ isimli fotoğraf serisi, küresel silah ticaretinin ‘tuhaf’ taraflarına odaklanıyor. Teryoshin, 2016 ile 2023 yılları arasında 15 ülkedeki 18 silah fuarında çektiği fotoğraflarla, halka kapalı silah fuarlarının ‘arka bahçesini’ gösteriyor. 

Yedi yıl boyunca Polonya, Belarus, Güney Kore, Fransa, Almanya, Güney Afrika, Çin, BAE, Peru, Rusya, Vietnam, ABD ve Hindistan’daki fuarlarda üst düzey konukların, bakanların, devlet başkanlarının, generallerin ve tüccarların, bazukalar, füzeler ve makineli tüfeklerle nasıl ‘yapay’ bir ortamda karşılaştıklarını göstererek bu endüstrinin küresel doğasını vurguluyor. Hepsi aynı ülkede çekilmiş ve silahlara hep aynı ‘adamlar’ bakıyormuş gibi…

Bir partideymiş gibi servis edilen şaraplar, atıştırmalıklar, parlak elbiseler, savaş alanlarının tam tersine, bir nevi savaşın ‘arka bahçesine’ işaret ediyor. Savaşta hedef alınan ‘düşman bedenleri’, bu fuarlarda ekranlardaki piksel piksel simülasyonlar. 

Teryoshin, ‘suçu’ bireylere yükleme niyetinde olmadığını söylüyor ve fuarda gezinen işinsanlarının yüzlerini kasıtlı olarak gizliyor. Bu, medyanın gölgesinde rahat rahat faaliyetlerini yürüten küresel silah ticaretinin çok açık bir metaforu olarak da yorumlanıyor. 

Savaş alanından uzaktaki bu modeller ve simülasyonlar heyecanlandırmaya, hatta eğlendirmeye hizmet ediyor. Bu fuarların, ölümün ve sefaletin habercisi olmaktan öteye geçmediğinin kaç ziyaretçi farkında acaba?

Bir bütün olarak ele alındığında fotoğraf serisi iki belirgin, zıt kavramı izleyicilerine sunuyor: Tüm canlılığı yok etmek için tasarlanmış makineleri incelerken bir şeyler atıştıran katılımcıların ‘bilişsel çelişkileri’ ve bu silahların yaratacağı sonuçların farkında olarak fuarlardan keyif alan diğerlerinin duyarsızlığı.

📸 Daha fazla fotoğraf.

gündem

Fotoğraf: Depo Photos

İstanbul 11. İdare Mahkemesi, ‘Kanal İstanbul’un ilk üç etabına dair yapılan imar planlarının iptaline karar verdi. Böylece kanalın çevresine kurulması planlanan Yenişehir’in konut inşaatlarının bütün etaplarının planları iptal edilmiş oldu. Bakan olduğu dönemde imar planlarını onaylayan AKP’nin İBB adayı Kurum, projelerinde ‘yer vermediği’ Kanal İstanbul için “İstanbul’un gündeminde olmayan hiçbir iş gündemimizde olmayacak” demişti. 

Millî Eğitim Bakanlığı, özel okullar yönetmeliğini değiştirdi. Değişiklikle, ‘millî ve kültürel değerlere aykırı, öğrencilerin psikososyal gelişimlerine katkı sağlayamayacak etkinlikler’ için yasak kararı alındı. Bakanlık, Aralık 2023'te Noel, Cadılar Bayramı ve Paskalya kutlamalarıyla ilgili okullara uyarı yazısı göndermişti. 

Seçime doğru

DEM Parti, Ankara BB adaylarını Gültan Kışanak ve Öztürk Türkdoğan olarak duyurdu. 'Kent uzlaşısı' kapsamında görüşmeler yürütülen Mersin Büyükşehir, Mersin Akdeniz ve İstanbul Esenyurt için ise aday açıklanmadı.

TİP lideri Baş, partisinin Kocaeli Gebze belediye başkan adayı olduğunu açıkladı.

DEVA Partisi’nin İstanbul, Ankara ve İzmir büyükşehir belediye başkan adayları belli oldu. İstanbul'a İdris Şahin, Ankara’ya Mümtaz Akıncı, İzmir’e ise Serap Karaosmanoğlu aday gösterilecek.

Memleket Partisi’nin İBB başkan adayı Berk Hacıgüzeller, İzmir BB başkan adayı ise Cüneyt Oğuz olarak açıklandı.

14 Mayıs seçimlerinde cumhurbaşkanı adayı olan Sinan Oğan'ın başkanlığını yaptığı Türkiye Uluslararası İlişkiler ve Stratejik Araştırmalar Merkezi (TÜRKSAM), vakıf statüsüne geçti. Vakfın malvarlığı 1 milyon lira olarak açıklandı. 

AKP, sekizinci yargı paketini TBMM Başkanlığı'na sundu. Anayasa Mahkemesi'nin "Keyfî uygulamalara yol açıyor" diyerek iptal ettiği 'örgüt üyesi olmamakla birlikte örgüt adına suç işleme' düzenlemesi yeniden getirilerek pakette yer aldı. 

Tolga Şardan’ın yazısı: ‘13 Kasım günü Tuzla Piyade Okulu'nun 405 numaralı yatakhanesinde neler yaşandı?’

Uzun süredir sağlık sorunları yaşayan Yeşilçam oyuncusu Sevda Ferdağ, 81 yaşında hayatını kaybetti. Gerçek adı Lütfiye Dumrul olan ve 150'den fazla filmde rol alan oyuncu, ‘Kapıcılar Kralı’ ve ‘Gurbet Kuşları’ filmleriyle hatırlanıyor.

pazar önerileri 

• Piyanist Hauschka’nın son albümü: ‘Philantrophy’
• Kapsül’de bu hafta | Spor: ‘Şampiyon koşucular diyarından kahreden bir veda’, Kültür: ‘Dayanışma kültürü: 'Otur, sıfır', Günlük Doz (16 Şubat): ‘Altından kılıf’, Business: ‘OpenAI el yükseltti’
• Murat Toklucu’nun yazısı: “1950’li yılların sonunda ABD’de başlayıp tüm dünyaya yayılan bir hulahop çevirme çılgınlığı yaşanıyordu. Salgın, Türkiye’ye de sıçrayacak ama hulahop çevirmek kısa süre sonra yasaklanacaktı.”
• Darian Leader’in yazısı (çev. vesaire): ‘Uyku endüstrisi uykularımızı nasıl kaçırıyor?’
• Nilay Örnek’in araştırma yazısı: ‘Beyoğlu’ndaki Müselles Apartmanı’nın hikâyesi’
• Şef Somer Sivrioğlu’nun yazısı: ‘2024’ün restoran trendleri neler olacak?’
• Michael Jordan'ın son kez oynadığı All Star maçının tam kaydı (2003).