Sayı: 1.134 - Ortalama okuma süresi: 6 dakika (1.593 kelime)

🌞 Tüm yurtta güneşli bir hava bekleniyor. Ülkenin güney kesimlerinde hava sıcaklıkları yer yer 40 dereceyi aşacak. 

$: 33,59 📈 €: 37,04 📈 BIST100: 9.830 📉 ₿: 58.615 USD 📉

# Sosyal medyanın gündeminde, İzmir’de yapılan sokak röportajındaki ifadeleri nedeniyle tutuklanan Dilruba K.’nın serbest bırakılması için yapılan çağrı var. 

🎧 kapsül | günlük doz, tüm podcast platformlarında ve YouTube’da. Kapsül’ün uygulaması iOS ve Android’de. 

Gidelim buralardan

Türkiye İstatistik Kurumu, 2023 yılına ait iç göç istatistiklerini açıkladı. Buna göre geçen yıl yaklaşık 3.5 milyon kişi, bir ilden diğerine göç etti. İstanbul hem en çok göç alan hem de en çok göç veren kent oldu. 

Diğer kentlerden 412 bin kişinin geldiği İstanbul'dan, 581 bin kişi de ayrıldı. Geçen yıl İstanbul’u terk edenlerin oranı 2022’ye kıyasla yüzde 39 arttı.

Türkiye'de 2023 yılında toplamda 3 milyon 450 bin 953 kişi iller arasında göç etti. İller arası göç oranı yüzde 4.04'e ulaşarak son 16 yılın rekoruna ulaştı. Bunun nedeni, 6 Şubat depremlerinin etkilediği 10 ildeki yurttaşların başka şehirlerde yaşamlarına devam etmeleri. 

10 ilden toplam 715 bin 29 kişi başka şehirlere göç etti. En çok göç veren kent ise 164 bin 247 kişi ile Hatay oldu.

En çok göç alan şehirlerde İstanbul'u, 232 bin 700 kişi ile Ankara takip etti.

20-24 yaş grubu, 647 bin kişiyle göç hareketliliğinde başı çekti. 

İstanbul’da deprem tedbirleri kapsamında başlatılan hızlı tarama testine bugüne kadar 162 bin başvuru yapıldı. Ekipler toplam 114 bin binayı incelemeye gitti ancak bu binaların 79 bininde diğer kat malikleri tarafından izin verilmemesi üzerine test yapılamadı. Toplam 36 bin binada yapılan testlerde, 1999'dan önce yapılan binaların yarısının ‘yüksek’ ve ‘çok yüksek’ risk taşıdığı tespit edildi.

Aydın Kuşadası’nda bulunan bir otel, bünyesindeki çiftlikte 100 sokak hayvanı kapasiteli barınak oluşturdu. At, tavuk ve kazların da bulunduğu çiftliğe ilk aşamada 30 sokak köpeği alındı. Barınakta bir de veteriner görev yapıyor.

İstanbul Beşiktaş’ta direksiyon hâkimiyetini kaybedip yaya hâldeki Dila Kıraslı’ya çarpıp kaçan Furkan Dağlı, dört saat sonra Tekirdağ Çerkezköy’de yakalandıktan sonra serbest bırakıldı. Dağlı'nın serbest kalmasında gerekçe, hastanede tedavisi devam eden Kıraslı'nın durumunun iyiye gitmesi oldu.

İlkokul öğrencilerine ‘sınav saati’ kaldırıldı. Bunun yerine, ‘süreç odaklı ölçme’ uygulanacağı açıklandı.

Timur Soykan’ın yazısı: “Uyuşturucu baronları çifter çifter oturum izni alıyor.”

politika

Fotoğraf: Cumhurbaşkanlığı

AKP’nin kuruluş yıldönümü töreninde konuşan Cumhurbaşkanı Erdoğan, partisine “Yorulan varsa kenara çekilsin” mesajı verdi. Akşener sonrası İYİ Parti’den ayrılan milletvekilleri Ersagun Yücel ve Seyithan İzsiz’in yanı sıra toplam 13 ilçe belediye başkanı da AKP’ye geçti. Büyük kısmını YRP’den seçilen başkanların oluşturduğu listede, DEM Parti’den Şanlıurfa Birecik’te seçildikten sonra partisinden istifa eden Mehmet Begit de yer alıyor.

AKP’den CHP’ye geçen Üsküdar Belediyesi, önceki başkan (2014-2024) Hilmi Türkmen hakkında suç duyurusunda bulundu. Türkmen hakkında ‘birden çok kez görevi kötüye kullanma’ ve ‘edimin ifasına fesat karıştırma’ suçlarından dava açılmasını isteyen belediye, Türkmen döneminde ‘kamu zararı’ oluştuğunu savundu. 

kültür - yaşam

Fotoğraf: Ilgın Erarslan Yanmaz / İKSV

İstanbul Kadıköy'ün simgelerinden Rexx Sineması'nın 'kültürel varlık' olmadığına karar verildi. Kararı alan İstanbul 5. Nolu Koruma Kurulu, Kadıköy Belediyesi'nin yıkım isteğini onayladı. 1870'lerden itibaren Febüs Tiyatrosu, Apollon Tiyatrosu ve Hale Sineması'nın yer aldığı kompleks, Rexx adıyla devam ettiği 59 yılın ardından Mart 2020'de kapanmıştı. İKSV arşivinde yer alan Rexx fotoğrafları.  

Avustralya'nın Melbourne kentinde kiralık elektrikli scooterların kullanımı yasaklandı. Şehirde Şubat 2022’den bu yana kiralık elektrikli scooterlar hakkında bir deneme yapılıyordu. Ancak bu deneme süresi içerisinde meydana gelen yüzlerce kaza ve halkın şikâyetleri, kararda önemli rol oynadı. Melbourne belediye başkanı, bazı scooter kullanıcılarının kötü davranışlarından ‘bıktığını’ söyledi. Kapsül Pazar’da Emrah Temizkan’ın yazısı: ‘Modern at: E-scooter’

ABD’nin Nevada çölünde gerçekleşen ünlü festival Burning Man’e talep büyük ölçüde azaldı. Daha önceki yıllarda biletleri yok satan festivalin satışlarının azalmasına, bilet pahalılığı, geçen yıl festivalde yaşanan aksaklıklar ve festivalin sıradanlaşmasının etkisi olduğu tahmin ediliyor.

Google ve Microsoft gibi büyük teknoloji şirketleri bazı ülkelerden daha fazla elektrik tüketiyor. Bu iki şirket, yıllık toplam 48 twh elektrik tüketirken bu miktar 223 milyon nüfuslu Nijerya’nın yıllık tüketimini (31 twh) aşıyor. İki şirket, elektrik tüketiminde Gana, Kuzey Kore, İzlanda, Ürdün gibi ülkeleri de geçiyor.

Avrupa’da, dünyanın en sıcak yılı olarak kaydedilen 2023’te sıcağa bağlı nedenlerle 47 bin kişi hayatını kaybetti. Nature Medicine’de yayımlanan raporda uzmanlara göre sağlık hizmetleri, soğutma teknolojileri ve kamu farkındalığı yaygınlaşmasaydı bu sayı çok daha fazla olurdu.

dünya

Fotoğraf: Twitter

Gazze’de yeni dünyaya gelen ikiz bebekler, babaları doğumlarını kaydettirmek için bir yerel yönetim bürosunda olduğu sırada İsrail’in düzenlediği saldırıda hayatını kaybetti. Asser ve Aysel adlı ikizler, babaları Muhammed Ebu el Kumsan doğum belgelerini almaya gittiğinde sadece dört günlüklerdi. Saldırı sonucu Kumsan’ın eşi ve ikizlerin büyükannesi de hayatını kaybetti.

• ABD Dışişleri Bakanlığı, İsrail'e çok sayıda savaş uçağı ve gelişmiş füzeler dahil 20 milyar dolarlık silah satışını onayladığını duyurdu. Silah satışı, 50'den fazla F-15 savaş uçağını, gelişmiş orta menzilli havadan havaya (AMRAAM) füzelerini, tank mühimmatını, yüksek patlayıcılı havan toplarını ve taktik araçlarını içeriyor.

ABD Savunma Bakanlığı’nda çalışan ve bakanlığa ait gizli belgelerin çıktılarını alarak saklamakla suçlanan Türk asıllı Gökhan Gün hakkında ev hapsi şartıyla tutuksuz yargılanma kararı verildi ancak savcıların temyiz başvurusu üzerine kararın uygulaması ertelendi. 50 yaşındaki Gün, FBI’a göre Meksika’ya gitmek üzere havaalanı için taksiye binmek üzereyken gözaltına alınmış ve arabasının bagajında ‘çok gizli’ ibaresi bulunan bir belge ve güvenlik izinlerini gösteren kimlik kartları bulunmuştu.

Ukrayna ordusu, Rusya’nın batısındaki Kursk bölgesindeki operasyonunda 74 Rus yerleşimini ele geçirdiklerini duyurdu. Çarşamba sabahına kadar olan son 24 saatte Kursk’ta farklı yönlerde bir ila üç kilometre daha ilerlediğini açıklayan Ukrayna ordusunun bu saldırısının yanı sıra komşu bölge Belgorod'da da çatışmalar şiddetleniyor. Saldırılar yüzünden sadece Kursk'da 120 binden fazla Rus yerinden oldu.

Yunanistan’ın başkenti Atina yakınlarındaki orman yangınlarının tamamı söndürüldü. İtfaiyeciler çeşitli bölgede arazi ıslatma çalışmalarını sürdürüyor. Zira 35 derecenin üzerinde seyredecek hava sıcaklığı ve şiddetli rüzgârın yeni yangınlara neden olmasından korkuluyor. 40 bin hektarlık bölgeyi etkileyen yangınlar bir kişinin hayatını kaybetmesine yol açtı. 

Japonya Başbakanı Kishida, eylül ayında görevini bırakacağını açıkladı. Kishida’nın partisi Liberal Demokrat Parti, eylül ayında yeni liderini seçmek üzere kongreye gidecek. Yeni lider, artan hayat pahalılığının yanı sıra jeopolitik gerilimlerle de karşı karşıya kalacak. 

İngiltere’de 13 yaşındaki bir kız çocuğu, aşırı sağcıların protestolarında yaşanan şiddet olaylarına karışmaktan suçlu bulundu. İsmi açıklanmayan çocuk, sığınmacıların kaldığı bir otelin girişini tekmelediği ve yumrukladığı suçlamalarını kabul etti. Ülke çapında gerçekleşen aşırı sağ grupların organize ettiği eylemlere katılan 976 kişi gözaltına alındı, bunların 546’sına suçlama yöneltildi. Şu ana kadar en az 120 kişi mahkûm edildi, sanıklar ortalama 2 yıl hapis cezası aldı.

ekonomi

Fotoğraf: Jyotirmoy Gupta / Unsplash

Yeni eğitim dönemine yaklaşık bir ay kala öğrenciliğe ilişkin maliyetler artmaya devam ediyor. Bu yıl defter, kalem, sırt çantası gibi en temel 22 malzemenin maliyeti 1.625 liraya yükseldi. Söz konusu ürünlerde şimdiden yüzde 35-60 arasında zam yapıldı. Öte yandan Ankara’da okul servis ücretlerine yüzde 40 zam yapıldı. En kısa mesafe servis ücreti yıllık 16 bin 745 liraya yükseldi. Servis ücretlerine ayrıca okul öncesi, ilkokul ve ortaokullarda aylık azami 730 lira rehber ücreti de eklenecek. İstanbul’da üniversite öğrencileri için özel yurt fiyatları da yüzde 60 oranında zamlandı. Yurt ücretleri Bakırköy’de 22 bin ile 24 bin lira, Beşiktaş’ta 25 bin ila 30 bin lira, Şişli’de ise 12 bin ila 27 bin lira arasında değişiyor.

Euro kuru, TL’ye karşı tarihinde ilk defa 37 lirayı aşarak rekor kırdı. Bir önceki en yüksek seviye 36.65 liraydı. Dolar kuru ise 33.57 liradan işlem görüyor. BDDK’nın verilerine göre Türkiye genelinde döviz mevduatı son bir yılda yüzde 1.6 azaldı. Döviz mevduatı en çok azalan il yüzde 24.7 ile Iğdır, yüzde 23.5 ile Ankara, yüzde 22.4 ile Kırşehir oldu. Kastamonu, son bir yılda içinde TL mevduatını yüzde 109 artırarak Türk Lirası’na en çok güvenen il oldu. Bu sürede enflasyon yüzde 61.8 artarken doların değer artışı yüzde 24’te kaldı.

📝 BBC Türkçe derlemesi: ‘Stagflasyon: Türkiye ekonomisini bekleyen yeni tehlike mi?’

Benzinin litre fiyatına bu geceden itibaren geçerli olmak üzere 85 kuruş zam yapıldı. Böylece benzinin litre fiyatı İstanbul’da yaklaşık 44.46 lira, Ankara’da 44.95 lira, İzmir’de se 45.41 lira seviyesine yükselecek.

Türkiye’nin temmuz ayında Çin’e ihracatı geçen yılın aynı ayına kıyasla yüzde 51 arttı. Çin böylece geçen ay Türkiye’nin en fazla ihracat yaptığı 16. ülke oldu. En fazla ihracat sırasıyla madencilik, kimyevi maddeler ve demir ile demir dışı metaller sektörlerinde gerçekleşti.

ABD’li gıda şirketi Mars, Pringles, Cheez-It ve Eggo gibi markaları bünyesinde bulunduran Kellanova’yı 35.9 milyar dolara satın aldı. Bu, gıda sektöründe son yılların en büyük anlaşmalarından biri.

ABD’de temmuz ayında enflasyon yüzde 0.2 ile beklentilere paralel, yıllık bazda yüzde 2.9 ile öngörülerin altında arttı. Aynı dönemde İngiltere’de yıllık enflasyon yüzde 2.2’ye çıkarak bu yıl ilk kez arttı. 20 üyeli Euro Bölgesi ekonomisi bu yılın ikinci çeyreğinde önceki çeyreğe kıyasla yüzde 0.3, geçen yılın aynı dönemine kıyasla ise yüzde 0.6 büyüdü. Her iki oran da piyasa beklentilerine denk.

spor

Fotoğraf: Mickael Chavet / Depo Photos

Paris 2024’te kendi dünya rekorunu dokuzuncu kez kırarak 6.25 metreyi geçen İsveçli sırıkla atlama şampiyonu Duplantis, Norveçli 400m engelli atlet Karsten Warholm ile İsviçre'nin Zürih kentinde 100m sprint yarışında karşı karşıya gelecek. Üç kez dünya 400 metre engelli şampiyonu olan Warholm, 2021'de Tokyo 2020'de kazandığı Olimpiyat altınına Paris'te gümüş madalya eklemişti. 

UEFA Erkekler Şampiyonlar Ligi üçüncü ön eleme turunda Lille ile karşılaşan Fenerbahçe, deplasmanda 2-1 mağlup olduğu rakibine İstanbul’da 90. dakikada bulduğu golle 1-0 üstünlük sağladı ve turun kaderini uzatma dakikalarına taşımayı başardı. Ancak 116. dakikada Jonathan David’in bulduğu penaltı golüyle Lille yoluna devam ederken, Fenerbahçe’nin bu sezon UEFA Avrupa Ligi’ne katılımı kesinleşti.

Kapsül Spor’un bugünkü sayısı: ‘Olimpiyat Günlükleri (III): Biz ne zaman spor ülkesi olmuştuk?’

Spor ekranı: Monfils-Popyrin (21.00/S Sport), Süper Kupa/Real Madrid-Atalanta (22.00/TRT1). 

kapsül öneriyor

‘Gotye + Monty Cotton’ canlı kaydı: ‘Hearts a Mess’, ‘Somebody I Used to Know’,

bantmag. dosyası: ‘Sizin oralarda yaz nasıl geçiyor?’ 

Kaan Sezyum’un yazısı: “Gökçe’yi çok güzel bir badem ağacının kollarının altına, güneş tepedeyken bile serin esen güzel bir yere bıraktık.”

Şokopop arşivinden gazeteler: ‘Zaman Yolculuğu’

‘Acı, Tatlı, Mayhoş’ podcastinde Aylin Öney Tan anlatıyor: ‘Hikâye ve tariflerle soğuk yaz yemekleri’   

Botswana tarihinin ilk altın madalyasını kazanan atlet Letsile Tebogo’ya yapılan karşılama.

günün sözü

“Hâlihazırda girişleri ücretsiz olan halk plajlarımızda artık şezlong ve şemsiye de emeklilerimize ücretsiz olarak sunulacak.”

Kültür ve Turizm Bakanlığı, ‘müjde’ sözleriyle duyurduğu emeklilere yönelik yeni uygulamasını tanıttı.